KAZA ÇOĞU ZAMAN GELİYORUM DER

Kaza çoğu zaman geliyorum der

2 hafta önce THY'nin Amsterdam'da yaşadığı kaza ile ilgili ön rapor açıklandı. Kesin durum ancak nihai rapor açıklandığında netleşecek olsa bile eldeki verilerden yola çıkarak bu kazanın nasıl oluştuğunu değerlendirmek isterim.
Oldum olası kazaların durup dururken yaşanmadığına inanırım. Hele konu havacılık olduğunda 'kaza geliyorum demez' sözüne hiç katılmıyorum. Zira havacılık tamamen bilime dayanan, en yüksek teknolojinin kullanıldığı, kuralların kanla yazıldığı ve genelde göklere sevdalı insanların çalıştığı bir sektördür. Ancak ve ancak bir sürü etkenin birleşmesiyle geçtiğimiz günlerdeki gibi bir sonuçla karşılaşırız.
Kazaları oluşturan faktörleri insan, teknik (bakım, onarım, üretim vb.) ve meteorolojik olarak üç ana bölüme ayırmak mümkün. İnsan faktörünün altında ise pilotları, uçak teknisyenleri, havayolu yöneticileri, kule görevlileri ve başka birçok yapıyı sayabiliriz. Ancak ana faktörlerden birkaçı bir araya gelince uçaklar kaza yapar ve maalesef en son noktada uçağı düşüren pilot baş aktör ve suçlu olur. Bu kazada da, ana neden uçaktaki can alıcı göstergelerden birinin arızalı olmasına rağmen, arızayı geç fark etmek ve/veya geç müdahil olmakla sorumlu tutuluyorlar. 
Hollandalı havacılık otoritelerinin yayınladığı kaza ön raporunu, orijinal olan İngilizce metninden çok dikkatle okudum. Ön rapor, CVR (kokpit içi kayıtlar) ve FDR (uçuş veri kayıtları)'dan elde edilen verilere göre hazırlanmış. TK 1951, yaklaşık 700 metreye kadar gayet normal geliyor. O sırada arızalı radyo altimetre 2000 feet'i göstermesi gerekirken 8 feet'i (2 metre civarı) yani iniş anını gösteriyor. Uçak otomatik pilotta olduğu için irtifaya göre 180 km süratin altına düşüyor, manuel olarak kumanda edilmesi zorlaşıyor ve tutunmanın yok olduğu stall denilen durum oluşuyor. İşte tam o noktada pilotların reaksiyon göstererek uçağın kontrolünü devralmaları için sadece saniyelerle ölçülecek süreleri var.

Tolga Turgut’un yazısının tamamına ulaşmak için;

http://www.aksam.com.tr/2009/03/15/yazar/11999/tolga_turgut/kaza_cogu_zaman_geliyorum_der.html