iga-2023-2
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
   
  Osman Gazi Baykal [email protected]   
ALP DAĞLARININ HAVADAN İLK KEZ GEÇİLMESİ
21 Temmuz 2019 Pazar

Havacılık tarihinde önemli, kilometre taşı uçuşlar vardır: Manş Denizi, Okyanuslar ve Alplerin kat edilmesi, kutup ve dünya çevresindeki vb. uçuşlar günümüzde de önemini korumaktadır...

Ocak 1910'da Paris’te toplanan Havacılık kongresinde bir dizi yarışma önerisinde bulunulmuştu: Bunlardan birisi de Alplerin uçarak geçilmesiydi. Günümüzün modern uçaklarıyla Alp Dağlarını uçarak aşabilmek belki çok sıradan, abartılmaması gereken bir şey olarak gelebilir. Ama 1910 yılının havacılık teknolojisi, deneyimleriyle tamamen bir ütopya, havacılar için bir hodri meydan çağrısıydı. Yarış Komisyonu Heyeti rotanın işaretlenmesi için 20-30 metre uzunluk ve 5-8 metre genişliğinde kırmızı-beyaz şeritleri uygun noktalara yerleştirilmesini sağladılar. Ayrıca hem uçuşların takibi, hem de kaza-kurtarma amaçlı araç ve ekipleri rota boyunca hazır etmişlerdi. İsviçre ve İtalya arasında telgraf, telefon iletişimiyle meteorolojik gelişmeler ve diğer bilgiler karşılıklı aktarılıp, koordine edilecekti.

1910 yılında beş havacının önderliğinde pilotlar, İsviçre’den havalanıp Simplon Geçidi üzerinden Milan’a uçmak üzere kafa yorup, bunu bir yarışmaya çevirmişlerdi. Hareketi ateşleyen de Paris doğumlu, Peru asıllı dönemin yetenekli pilotu Jorge Antonio Chavez Dartnell idi. Öğrenciliğinde atletizmin koşma dallarında dereceleri olan J. Chavez, mühendislik eğitimi aldıktan sonra uçak bakımlarıyla ilgilenirken uçmaya merak göstererek pilot olmuştu.

J. Chavez, Blériot-XI tipi uçağıyla daha önceden 8.840’≈ 2.652 metreye tırmanarak zamanın dünya irtifa rekorunu kırmıştı. Bu yükseklik Simplon geçidini emniyetle aşabilmek için yeterliydi. Ancak geçitten batıya doğru dağların yüksekliği 13.000’≈ 3.900 metreye kadar çıkmaktaydı. Dolayısıyla rotadan sapmak ciddi tehlikeleri getirecekti. Belirlenen rota boyunca en yüksek arazi 6.600’≈ 2.000 metre ve toplam rota uzunluğu 94nm≈ 151 km kadardı. Yarışma kuralları uçuculara isterlerse etaplar halinde uçabilme hakkı tanımaktaydı. Ancak ilk etap dağlar bakımından en zorlusu olup 25nm≈40 km uzunluğundaydı.

1910 Eylül ayında yarışmacı pilotlar İsviçre tarafında toplanmaya başlamışlardı. 23 Eylüle kadar J. Chavez başarısız birkaç uçarak geçiş denemesi yapmıştı… Yarışma günü İsviçre tarafında hava açık ve sakin olup, yarışmacılar için Simplon geçidinin İsviçre ağzında rüzgârı belirtmek için işaret fişekli ateşin dumanı da uçuş için sakinliği belirtiyordu. Ayrıca belirlenen rota üzerinde muhtelif gözlemciler ve gazeteciler yerlerini almışlardı.

Yarışmaya katılan pilotlar

 

J. Chavez, 13.30'da Blériot tipi uçağıyla havalandı. İrtifa alabilmek için meydan üzerinde iki tane geniş tırmanış dönüşü yaptıktan sonra geçide yönelmişti. Planladığı rotası geçidin yakınlarındaki Simplon Hospice’e (Geçit açılmadan önce hastalar için kullanılan ve yolcular için de fırtınada sığınak görevi üstlenen üç katlı yapı.) ulaştıktan sonra İtalya tarafında alçalışa başlamaktı.

İtalya tarafında beklenenden daha fazla şiddetli rüzgâr ve türbülansla karşılaşmıştı. J. Chavez doğuya, Georges du Gondo (bir dağ ve eteğindeki askeri karakolun ismi) geçidine yönelerek rüzgârı karşıdan almak istemişti. Elbette rota değişikliği uçuşu uzatırken daha da zorlaştırmıştı. Yeni istikamette yamaçlara çok daha yaklaşan uçağa bu kez dağ dalgaları sert darbeler vururken, zaman zaman istem dışı büyükçe irtifa değişikliklerine de yol açmaktaydı. J. Chavez’in etrafında yükselen görkemli tepelerin oluşturduğu kararsız hava ve türbülans tahta gövdeli uçağa çok büyük yükler, gerilimler bindiriyordu. Çok soğuk ve sert hava koşullarında uçağı istediği istikamet ve irtifada tutabilmek için çok büyük çaba gerektiriyordu. Zaman zaman kayalıklara çarpmasına çok az kalmasına rağmen sıyrılmayı hep başarmıştı.

Planlanan uçuş rotası ile J. Chavez’in uçtuğu güzergâh 

 

J. Chavez’in kalkışından 41 dakika sonra İtalya tarafındaki iniş meydanı Domodosola’da merakla bekleyen izleyicilerde heyecan dalgası gittikçe artmaktaydı. Derken uçağın motor sesi uzaklardan hafifçe duyulur olmuştu: J. Chavez Alp dağlarını aşmış, meydana iniş için süzülüşe başlamıştı.

Blériot tipi uçak henüz yerden 10 metre yükseklikteyken beklenmedik trajedi olmuştu: İzleyicileri dehşete düşüren görüntüde J. Chavez’in uçağıyla birden yerde sertçe dalış yaparak çarpması vardı! Kalkıştan 45 dakika sonra kaza olmuştu. Uçağın enkazından zorlukla çıkartılıp hastaneye kaldırılmıştı. Kazadan sonra J. Chavez, tüm müdahaleye rağmen ancak dört gün yaşayabilmişti. İtalyan Corriere Della Sera gazetesinin muhabiri J. Chavez’le hastanede yaptığı konuşmada öyküsünü zorlukla anlatabildikten kısa bir süre sonra ölmüştü…

Kazanın nedenleri o zamanın koşulları içinde yeterince aydınlatılıp açıklanamadı. Bazı görgü şahitlerinin yorumlarına göre uçuş boyunca maruz kaldığı kuvvetler uçağı yapısal yorgunluğa uğratmıştı. Bazıları ise J. Chavez’in soğuk, stres ve yorgunluk sonucu gerekli kumandaları veremeyip, uçağın süratinin düşmesiyle stall’dan çıkaramadığını ifade etmişlerdi. Ancak enkazda kanatların gövdeden kopuk olduğu da gözlenmişti.

J. Chavez’in hastanede ölmeden önce son sözleri “Arriba, siempre arriba= Yükseğe, daima yükseğe” olmuştu. Bu ifade günümüzde çok yüksek arazi coğrafyasına sahip Peru Hava Kuvvetlerinin mottosu olmuştur. Ayrıca Peru’nun başkenti Lima havaalanın adı Jorge Chavez’dir.

23 Eylül 2010 günü Alplerin uçarak kat edilmesinin 100. yılı, rota üzerinde çeşitli etkinliklerle anılmıştı.

J. Chavez’in anısına basılan Peru pulları

Blériot-XI Uçağının Teknik özellikleri:

Kanat genişliği…………………..7.20m

Uzunluk………………………….…8m

Yükseklik…………………………..2.55m

Motorsuz uçak ağırlığı……….158kg

Gnome 50HP motor ağırlığı 110kg

Max. Yük taşıma kapasitesi 144kg

Minimum hız…………………….50km/h

Maksimum hız…………………..90km/h

Maksimum tavan………………4.000m

 

Faydalanılan Kaynaklar:

* http://www.jorgechavezdartnell.com

*Flying’s Strangest Moments (John Harding-Robson Books, 2006)

*http://earlyaviators.com/echavez8.htm

*http://smithsonianeducation.org/scitech/impacto/graphic/aviation/jorge.html


E-posta   Facebook   Twitter     Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR    Toplam 4 yorum var, 4 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.
 

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
 
   
 
A. Kolyon
3 Haziran 2020 Çarşamba 13:43
İlk Everest'e uçuşun öyküsünü de bekliyorum.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
KS
7 Nisan 2020 Salı 17:02
Ne hayatlar yaşanmış, sayenizde okuyor bilgileniyoruz.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Emekli
19 Ağustos 2019 Pazartesi 09:44
Çok ilginç bilgiler, merakla okuyorum.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Kalyopi
1 Ağustos 2019 Perşembe 10:52
Havacılık tarihinden ilginç bir sayfa, emeğinize sağlık.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
 
FACEBOOK YORUM Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Osman Gazi Baykal
UÇUŞAN GÜZELLİKLERDEN KELEBEKLER
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
2023 YILININ ŞÖVALYE PİLOTLARI
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Engin Aksüt
SABİHA GÖKÇEN’İN YENİ PİSTİNDEKİ KOT FARKI
Engin Aksüt
İbrahim Köktener
MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ
İbrahim Köktener
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
digitaldalga
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
İGA'YA 'YILIN HAVALİMANI' ÖDÜLÜ
BERKANT KOLCU'YA ÖDÜL
İSG'DEN KAHİRE UÇUŞLARI BAŞLADI
HELİKOPTERİN VURULDUĞU AN
KONGO'DA YOLCU UÇAĞI DÜŞTÜ
VOYAGER 1'DEN MESAJ ALINDI
TÜRBÜLANS MI KOKPİTTE HATA MI
İFTARDA BULUŞTULAR
JAPON ROKETİ HAVADA PATLADI
THY'DEN YOLCULARA UYARI
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Salı Çarşamba Perşembe
8 / 15 °C 8 / 10 °C 6 / 12 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •Airbus
  •Delta Airlines
  •seyahat
  •Sunexpress
  •kabin memuru