ATATÜRK HAVALİMANI’NDA TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR
Kuşlar, Atatürk Havalimanı’na iniş-kalkış yapan uçakların kabusu olmaya devam ediyor. Türkiye’nin en büyük ve işlek havalimanı olan İstanbul Atatürk Havalimanı’nda son aylarda yolcu uçaklarına kuş çarpma olaylarında olağanüstü artış kaydedilirken, Devlet Hava Meydanları İşletmesi(DHMİ) kuşla mücadelede yetersiz kalıyor. DHMİ ekipleri kuşları pist ve apron çevresinden kovmak için belli aralıklarla itfaiye araçlarıyla siren çalıyor ve tüfekle havaya ateş ediyor. Ancak kuşlar bu her iki ilkel yönteme karşı zamanla bağışıklık kazanarak seslere alışıyor ve pistlerden uzaklaşmıyor.
TESTLERİ GEÇEN KUŞ KOVMA CİHAZI BEKLEMEDE
Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin kuşla mücadeleyi 2013 yatırım programına aldı. Kurum birkaç firmadan teklif aldı. Ancak 2009 yılından beri test edilen ve başarılı sonuçlar alınan Fabson firmasının geliştirdiği cihazlar bir türlü uygulamaya sokulmadı. Firma yetkilileri, geliştirdikleri cihazların DHMİ teknik elemanları gözetiminde yapılan testlerinde kuşlarla mücadelede başarılı sonuç verdiğini ve kuş kümelenmelerinin olduğu bölgelere yerleştiren cihazların kuşları kovduğunun raporlarla sabit olduğunu iddia etti. DHMİ yetkilileri ise birkaç firmanın geliştirdiği cihazları test etmelerine rağmen istedikleri verimi alamadıkları için henüz bir firmayla anlaşmadıklarını açıkladı.
EN FAZLA ZARARI THY GÖRÜYOR
Geride bıraktığımız bahar ve içerisinde bulunduğumuz yaz aylarında martı ve karga gibi kuşların yanı sıra serçe gibi sıra bazı küçük kuş türlerinin de mesken tuttuğu havalimanı çevresinde uçaklara kuş çarpma olaylarında büyük bir artış yaşanıyor. Kuş çarpmalarından en büyük zararı ise en fazla uçağı olan Türk Hava Yolları görüyor. THY yetkilileri, DHMİ’yi kuşla mücadelede daha etkili yöntemler denenmesi konusunda uyarırken, uzmanlar ciddi bir kaza yaşanmadan önlem alınması gerektiğini belirtiyor. 2012 yılında Atatürk Havalimanı’na iniş-kalkış yapan THY uçaklarına 478 kez kuş çarptı. Sadece kuş çarpması nedeniyle uçakların seferden alındığı gün sayısı toplamı 31 oldu. Maddi zarar ise 5 milyon dolara ulaştı. 2013 yılında ise sadece 26 Haziran’a kadar 256 kuş çarpması yaşandı, uçaklar 24 gün seferden alındı, şirkete 4 milyon dolar ek maliyet çıktı.
5 MOTOR SÖKÜLÜP TAMİRE GÖNDERİLDİ
1,5 yıl içerisinde meydana gelen kuş çarpmalarından dolayı Türk Hava Yolları uçaklarında meydana gelen küçük hasarlara ek olarak 5 uçağın motoru uçak üzerinde tamir edilemeyecek derecede hasar gördüğünden uçaklardan sökülerek bakıma gönderildi. Kuş çarpmaları THY’ye 1.5 yılda 9 milyon dolar gibi kabarık bir fatura getirirken, bu rakamlara şirketin kiralamak zorunda kaldığı başka uçakların maliyeti ve diğer kayıplar dahil değil.
ÖLÜMCÜL SONUÇLAR DOĞURABİLİR
Kuşlar özellikle uçakların motorlarına girdiklerinde binlerce dolarlık hasarın yanı sıra uçağın düşmesine bile sebep olabiliyor. Havayolu şirketleri kuş çarpma hadiseleri nedeniyle her yıl milyonlarca dolarlık zarara uğruyor. İstanbul Atatürk Havalimanı, Marmara Denizi’ne çok yakın olması ve pist çevrelerindeki yeşil alanlar nedeniyle kuşları cezbediyor. Özellikle içerisinde bulunduğumuz yaz aylarında kuşlar yeşil bitki, solucan, salyangoz ve toprakta yaşayan diğer canlılarla beslenmek için Atatürk Havalimanı apron ve pist kenarlarındaki yeşil alanları mesken tutuyor.
KARTAL VE ŞAHİN SESİ ÇIKARIYOR
Fabson firması tarafından üretilen Sonik(insan kulağının duyabildiği) ve ultrasonik(insan kulağının duyamadığı) ses yayan cihazların pist kenarlarına ve pist başlarına yerleştirilmesi planlanıyor. 360 derece açıyla 296 değişken frekans üreten cihazlar böylece kuşların bu seslere bağışıklık kazanmasını önlüyor. Cihaz elektrik enerjisini kendi üzerindeki güneş panelinden sağlıyor ve ortalama 10 saatlik güneş alması durumunda bulutlu havalarda 7-8 gün kendi enerjisini muhafaza edebiliyor. Bu sonik ve ultrasonik seslerinin yanı sıra havalimanı çevresini mesken tutan martı, güvercin, serçe ve karga gibi kuşların düşmanı olan atmaca, şahin, kartal ve akbaba sesleri çıkararak kuşların ürküp kaçmasını sağlıyor.
Süleyman ŞEN-ÖZEL
0
0
 ana.jpg)
