HAVACILIKTA EMNİYET KÜLTÜRÜ

Kaptan: O neydi?

Yardımcı Pilot: Bilmiyorum.

Kaptan: Bazı elektriksel problemlerimiz var.

Yardımcı Pilot: Aahh! Evet. Batarya doldurucusu çökmek üzere…

Kaptan: Her şeyi kaybediyoruz. Miami’ye geri dönmek zorundayız.

Uçak asla Miami’ye geri dönmedi, tüm ekip ve yolcular kazada öldüler. Birleşik Devletler Ulusal Taşımacılık Emniyet Kurulu (NTSB) uçağın kargo bölümünde yangın olduğunu tespit etti. Kargo bölümünde bulunan, ağzı açılan birkaç kimyasal jeneratörün aktivasyona geçerek tutuşması sonucu yangının başladığı, alevlerin uçuş kumanda yüzeylerine yayılarak pilotların uçağın kontrolünü kaybettikleri belirtildi.

Bu olayın, birçok hatalar zincirinin bir arada meydana gelmesi sonucunda uçak kazasının gerçekleşmesiyle sonuçlanan “organizasyonel kaza” örneklerinden bir tanesi olup,temelde havayolu şirketinin emniyet konusundaki liderlik eksikliğinden, emniyete olan bağlılığın düşüklüğünden ve emniyet konusunda gösterdiği yetersiz destekten kaynaklanarak meydana geldiği açıklandı.

Yukarıdaki satırlar geçtiğimiz gün Nobel Akademik Yayınları’ndan çıkan Yardımcı Doçent Dr. Vahap Önen’in “Havacılıkta Emniyet Kültürü-İklimi” adlı kitabından alındı.

Yardımcı Doçent Dr. Vahap Önen, kitabıyla havacılıkta emniyet kültürünün yerleşmesi yolunda önemli bir katkı sağladı. Havacılık sektöründe farklı şirketlerin teknik departmanlarında çalışan deneyimli bir isim olarak Vahap Önen, emniyet kavramının günümüz havacılığının vazgeçilmez kavramlarından biri olduğuna dikkat çekiyor. Önen, emniyet kavramının sadece havayolları, bakım kuruluşları, hava trafik kontrolörleri gibi ön hatta faaliyet gösteren kuruluşlar için değil, başta uçak imalatçıları, komponent üreticileri, havacılık tasarım organizasyonları gibi havacılığın tüm alanlarında geçerli olduğunu da vurguluyor.

Önen, kitabı yazmaktaki amacını, Emniyet Yönetim sisteminin başarılı olabilmesi için, bu sistemin özü ve temeli olan “emniyet kültürü-emniyet iklimi” kavramlarının iyi anlaşılması, temel emniyet kültürü-ikliminin ölçüm modellerinin bilinmesi olarak özetliyor. Kitap ayrıca sektörde ve akademik çevrede havacılık emniyet yönetim sistemi üzerinde çalışan kişi ve kuruluşlara da kaynak oluşturuyor.