Isparta’da 57 kişinin hayatını kaybettiği Atlasjet uçak kazasına ilişkin ABD’de devam eden davada ‘davanın Türkiye’de görülmesi gerektiği’ yönündeki talep, “Uçaktaki cihazlar ve uçak burada üretildi. Ayrıca Türk mahkemelerinin bizden daha hızlı çalıştığını kanıtlayamadınız” diye reddedildi.
Amerikan Temyiz Mahkemesi, Atlasjet uçak kazasının ABD’de görülmesi gerektiğine dair gerekçeli kararında kazaya ilişkin çoğu belge, doküman, teknik rapor ve şahitlik ifadelerinin Amerika’da olduğunu ve kazaya sebebiyet veren cihazların güvenliğinin Amerikalıları da ilgilendirdiğini ifade edip davanın ABD’de görülmesine karar verdi. İşte mahkeme kararındaki önemli gerekçeler:
- Davalı uçuş firmaları Amerikan şirketleri olup kazaya neden olduğu iddia edilen Yere Yaklaşım Sistemi (EGPWS) Amerika’da üretildi.
- Türk mahkemeleri Amerika’daki soruşturma kendi yetki sınırlarının ötesinde olduğu için davalılar üzerinde bir yargılamayı reddedebilir. Türkiye’de tazminatın yüzde 5,4’ünü mahkeme masrafı olarak yatırma zorunluluğu davacılar için ciddi bir bariyer. Diğer yandan Türkiye tanık ifadeleri ve davaya ilişkin raporlara kolayca erişim sağlamamakla birlikte davaya ilişkin dosyalar farklı ülkelere de dağılmış durumda.
- EGPWS cihazının üretim ve test raporlarının tamamı ABD’de. Ayrıca EGPWS cihazının yanı sıra uçak kontrol paneli ve kokpit ses data kayıt cihazı gibi bir çok cihaz Türkiye ya da Almanya’da değil ABD’de test ve analiz edildi. Bu cihazın neden olduğu kazada kusurlu cihaza ilişkin görüş beyan etmek için Jürinin Türkiye’deki kaza yerini görmeye ihtiyacı yok.
- Davaya ilişkin bazı dosyalar Türkiye’de olsa bile Amerikan kuruluşlarının Türk kuruluşlarla ortak çalışması sonucu davanın gerçek kanıtları, şahit tutanakları ve ifadeleri ve kaza raporları, dokümanlar ve Amerikan şirketlerinin ihmali olduğunu yönündeki çoğu belge ABD’de olduğu için davanın Türkiye’nin transferine gerek yok.
- Davacılar Türk mahkemelerinin Amerikan mahkemelerinden daha hızlı işlediğini ispatlayamadı.
- Bu cihazların güvenliği Türkleri olduğu kadar Amerikalıları da ilgilendirir.
Emre ÖZTÜRK - Vatan
