KÜL BULUTLARININ PEŞİNDEKİ UÇAK

Üç gündür püskürttüğü kül nedeniyle Avrupa’daki hava ulaşımının felç olmasına neden olan İzlanda’daki Eyjafjallajökull Yanardağı’nın faaliyetleri sürüyor. Külün hakim olduğu semalarda ise bir uçak süzülüyor. Toz bulutlarının kontrolünü özel cihazlarıyla yapan meteoroloji uçağı.

İzlanda’daki Eyjafjallajökull Yanardağı’nın faaliyeti dün bir süre arttıktan sonra, azalmaya yüz tuttu. Uzmanlar, kül bulutunun dağılmaması nedeniyle hava ulaşımında yaşanan kaosun, önümüzdeki haftaya da sarkabileceğini söyledi. Kül bulutu, sağlık ve çevre için de alarm zillerinin çalmasına neden oluyor.

Uzmanlar da havada

İzlanda Üniversitesi’nden jeolog Magnus Tumi Gudmundsson, kül bulutlarının kraterin çevresinden dağılmasıyla bilim insanlarının dün ilk kez faaliyetlerini değerlendirmek için yanardağın üzerinde uçabildiklerini söyledi. Yanardağda ne kadar buzulun eridiğini tespit edip, patlamaların ne zaman sona ereceğini belirlemeye çalışılıyor. Gudmundsson, yanardağın üstünde yeterince buzul olduğu müddetçe daha fazla kül bulutu oluşabileceğini, bunun da daha fazla uçuş iptallerine sebep olacağını ifade etti.

Daha az kül püskürtüyor

Kül bulutları, sıcak magmanın, volkanın tepesindeki eriyen buzullar yüzünden hızla soğuması sonucu meydana geliyor. İrili ufaklı depremler nedeniyle yer altındaki basınç miktarı değiştiği için volkanik püskürmelerin miktarları da değişiyor. Üç gündür aynı oranda kül püskürten Eyjafjallajökull, dün öğle saatlerinde kısa bir süre için faaliyetlerini artırırken, akşama doğru önceki güne kıyasla daha az kül püskürtmeye başladı.

4-5 gün sürecek

Avrupa hava sahasının güvenliğinden sorumlu kuruluş Eurocontrol, Avrupa’nın önemli bölümünü saran kül bulutlarının etkisinin en az 4-5 gün daha sürebileceğini bildirdi. Yapılan açıklamada, kül bulutları nedeniyle Avrupa hava sahasında normalde 22 bin olan uçuş sayısının 6 bine düşmesinin beklendiği belirtildi. Eurocontrol, aralarında Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan ve bazı güney Balkan ülkelerinin de bulunduğu Güney Avrupa’da seferlerin şimdilik yapılabildiğini vurguladı.

Burnunda meteoroloji radarı var

Avrupa’yı etkisi altına alan İzlanda’daki yanardağdan çıkan toz bulutlarının havadan kontrolü özel radar ve ölçüm cihazlarına sahip Dornier 228 tipi uçakla sağlanıyor. İngiliz Ulusal Doğa Araştırma Konseyi’ne ait uçak, hava sahası kapanan İngiltere’de uçan neredeyse tek hava aracı. Çift motorlu uçak, yaklaşık 3 bin metre yükseklikten uçarak özel sistemleriyle hava örnekleri alarak analizini gerçekleştiriyor. Başta sülfür olmak üzere kimyasal oranlar ölçülüyor. Uçağın burnunda yer alan gelişmiş meteoroloji radarından elde edilen veriler ise toz bulutlarının önümüzdeki saatlerdeki ilerleyişi konusunda bilim insanlarına önemli bilgiler sunuyor.

10 uçuştan 8’i iptal

- İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen en büyük hava ulaşım krizi sürerken, Avrupa çapında iptal edilen uçuşlara dün yenileri katıldı. Yetkililer, Avrupa’da her 10 uçuştan 8’inin yapılamadığını açıkladı.

- Hava sahasını önceki gün kapatan Almanya, Fransa, Belçika, İsviçre, Litvanya, Estonya, Avusturya, Hollanda, İsveç, Danimarka, Polonya, İtalya, Çek Cumhuriyeti, Lüksemburg, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Slovakya, Makedonya ve İspanya en az bir gün daha uçuşları yasakladı.

- Sırbistan, Karadağ, Hırvatistan, Bosna Hersek, Romanya, Beyaz Rusya ve Ukrayna hava sahalarını dün ilk kez kapattı. Norveç ve Litvanya ise kısmen açtılar.

Tolga ÖZBEK-Hürriyet