Türk Hava Yolları ile Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. (STM) tarafından geliştirilen ve Türkiye’nin ilk yerli entegre uçuş izleme (Flight Watch) sistemi olan OpsEye uçuş operasyon kontrolünde kullanılmaya başlandı.
Sivil havacılığa ait bilgi ve mühendislik desteği Türk Hava Yolları Entegre Operasyon Kontrol Başkanlığı (IOCC) tarafından sağlanan ve %100 Türk yapımı olan projenin yazılımı, MİLGEM başta olmak üzere savunma sanayii ve sivil havacılık alanında önemli projelerin yüklenicisi olan STM tarafından yapıldı. “OpsEye” Türkiye’de üretilen ve dış kaynaklara bağlı olmayan (self-dependent) ilk uçuş izleme sistemi olma özelliğini taşıyor.
Havadaki ve yerdeki uçakların, apron sahasındaki yer teçhizatının pozisyon ve durum bilgilerini saniye bazında görüntüleyebilen OpsEye, ilk etapta Türk Hava Yolları Operasyon Kontrol Merkezi’nde kullanılmaya başlandı. Türk Hava Yolları’nın kullandığı iç yazılımlar ile entegre edilen ve uçakların kapı kapatma, push-back, teker kesme, yaklaşma ve yer trafiğini canlı izleme, konum belirleme gibi konularda canlı bilgi sağlayan OpsEye, taktik operasyondaki karar destek mekanizmasına doğrudan katkı sağlıyor.
OpsEye’ın yetenekleri sadece canlı görüntüleme ile sınırlı değil. OpsEye aynı zamanda kaydet-oynat yeteneğine de sahip. Bu özellik sayesinde havadaki veya yerdeki uçakların/araçların pozisyon ve durum bilgileri kaydedilebiliyor, istenildiği an bu görüntülere analiz ve eğitim amaçlı erişilebiliyor.
OpsEye’ın bir diğer özelliği de uçuşlara ait güçlü bir filtreleme ve raporlama yeteneğine sahip olması. Uçuş izleme anında, operasyonun seçilebilen kriterlerdeki bir bölgesine veya uçuş ile ilgili seçilebilen detaylara odaklanılması konusunda kullanıcıya imkan sağlayan OpsEye, operasyon kontrolünde farkındalık oluşturarak risklerin elimine edilmesine katkı sağlıyor. Gün boyunca kullanılan ağırlıklı meydan pist konfigürasyonu, uçuş bazında hangi pistin kalkış pisti olarak kullanıldığı, taksi süreleri, trafik sayıları gibi değerler OpsEye ile kolayca raporlanabiliyor.
Önleyici uyarılar üretilmesi konusunda da OpsEye kullanıcılarına destek veriyor. Kullanıcının dikkatini uçuş operasyonunun aksayabilecek yönlerine çekerek muhtemel aksaklıkların önüne geçilmesinde önemli bir rol üstleniyor. Kalkışa 1 saat kala gerçekleşen kapı değişiklikleri, kapı kapatan uçaklar, kapı kapatıp 5 dakika içerisinde push-back olamayan uçaklar, belirli bir yarıçap içerisinde belirli bir yükseklikte belirli bir süre zarfında bekleyen (hold) uçaklar, slot süresi belli bir dakikanın üzerinde olan seferler için OpsEye uyarı/liste üretebiliyor.
Operasyon Kontrol Merkezlerinin en kritik görevlerinden biri olan Kesinti Yönetimi (Distruption Management) alanında OpsEye yine önemli bir yardımcı olarak kullanıcılarına hizmet veriyor. Uçuşa ait transfer yolcu bilgisi, kaptan sertifika bilgisi (CAT), uçucu ekibin mesai saatleri kısıtlaması, uçaktaki yakıt bilgisi, yedek meydan bilgisi gibi değerli veriyi uçağın canlı pozisyon bilgisi ile birleştirip aynı ekranda Türk Hava Yolları Operasyon Kontrol Merkezi’ndeki karar vericilerin önüne koyabilen OpsEye, olağanüstü operasyonel şartlarda “Uçağım nerede ve ne durumda” sorusuna hem cevap verebiliyor hem de hızlı ve doğru karar almada önemli bir destek ürün görevi üstleniyor.
İlk etapta Atatürk Havalimanı hava ve apron bölgesindeki uçak ve araç trafiğinin saniye bazında ve metre hassasiyetinde izlenmesine imkan sağlayan OpsEye projesinin, önümüzdeki dönemde Entegre Operasyon Kontrol Başkanlığı’nın sağladığı sivil havacılık bilgi ve tecrübesi ile daha da geliştirilmesi hedefleniyor. OpsEye sisteminin Esenboğa, Sabiha Gökçen, Antalya, İzmir havalimanları için de kullanıma açılması çalışmaları sürüyor.
