TOSUN:ÖZEL HAVAYOLLARI DAHA ÇOK TEŞVİK EDİLMELİ

ÖZEL HAVACILIK EKONOMİNİN DİNAMOSUDUR

'Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Yönetim Kurulu Başkanı Teoman Tosun, sektörel tablonun son durumunu değerlendirdi. Tosun, Sabah Gazetesi’nden Mehtap Aydın’a konuştu.

Aydın’ın röportajı şöyle:

Dernek geçmişiniz ve çalışmalarınız hakkında bilgi alabilir miyiz?

Demeğimiz 1989 yılında, Türk sivil havacılığının önündeki problemleri çözmek amacıyla kuruldu ve bu zaman zarfında hedefe yönelik büyük katkılar sağladı. Şu anda 11’i havayolu olmak üzere toplam 20 şirketle sektörün her alanındaki özel işletmeleri çatımız altında bulunduruyoruz.

Özel havacılık sektöründe 2014 yılında yaşanan son gelişmeler, nasıl bir tablo çiziyor? Önümüzdeki dönemde sektörü neler bekliyor?

Türkiye'de özel havacılık sektörü, son on yıldır sürdürülen ulaştırma politikaları sayesinde çok yol aldı. Özellikle Ulaştırma Bakanlığı ve buna bağlı genel müdürlüklerin çağa ayak uydurmasıyla birlikte faaliyetler, Avrupa standartlarına uğun olarak yürütülmeye başlandı. Ancak özellikle havayolu şirketleri, son yıllarda birçok farklı nedenden ötürü kar edemedikleri bir süreç yaşıyor. Neye ki 2014 yılının ikinci yarısından itibaren yakıt fiyatlarının düşmesi, havayolu şirketlerine biraz da olsa nefes alabilme imkanı tanıdı. Yolcu algısına seyahat etmeyi teşvik edecek şekilde sunulan düşük rakamlı bilet fiyatları maliyetlerin çok altındadır. Ancak ülkemizin asli problemi, yaz ve kış sezonları arasındaki seyahat alışkanlıklarının farklı olmasıdır. Özel havayolu şirketleri, birkaç aylık yaz döneminde kazandıkları rakamlara tüm yılı idame ettirecekleri bir finans tablosunu yönetmek orundadır. Önümüzdeki dönemde, yakıt fiyatlarının şu anki rakamlarda stabil kalması halinde bilet fiyatlarının çok artmayacağını söyleyebiliriz. Yolcu trafiğindeki doğal artış da, ekonomik etkileşimlerin yaşanmaması halinde sürecektir.

"DAHA ÇOK TEŞVİK OLMALI"

Türkiye'de özel havacılık sektörünün kaydettiği aşamalar ve dünya platformundaki rekabet konumumuz hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Derneğimiz çatısı altında bulunan kuruluşlar, özellikle de havalimanı işletmecileri, ülkemize prestij kazandıran projelere imza atıyor. Havayolları olarak tüm uluslararası denetimlerde Avrupa standartlarını yıllar önce yakaladığımızı söylemek doğru olacaktır. Elbette bunun sağlanmasında kural koyan ve bunları güncelleyen ilgili devlet kademelerinin başarısı büyüktür. Özellikle yeni ve kârlı olabilecek hatlara yönelim konusunda özel havayollarının daha çok teşvik edilmesi halinde yolcu sayısı artacak, ekonomik bilet fiyatına ulaşılması ise daha mümkün kılınacaktır.

Özel havacılık doğrudan ve dolaylı olarak ne gibi katma değerler sağlıyor, ekonomiye nasıl yön veriyor?

Özel sektördeki havacılık kuruluşları, ekonominin dinamosudur. Uygun operasyonu yapamaz, makul fiyatla bilet sunamaz ve talebi rahat bir biçimde karşılayamazsanız ekonominin her alanı bundan negatif etkilenir. Dünyanın en muhteşem sahillerine, en kaliteli otellerine sahip olsanız bile, yolcuya ulaşamadığınız anda çabalar boşa gider.

Teknoloji, yatırım ve yapıcı rekabet açılarından değerlendirdiğinizde, bugün Türkiye'nin havacılık anlamında geldiği noktayı yeterli görüyor musunuz?

 Bugün gelinen noktada iyi operasyonlar yapıyor, iyi işletmelerle katkı sağlıyoruz. Son 15 yıldır özel havacılık sektöründeki batışların iyice azalması, işletmelerin doğru yolda olduğunun bir göstergesidir. Yani artık, sektörün "oturduğunu" söyleyebiliriz.

Mehtap AYDIN-SABAH