Türk kadınının gökyüzüyle tanışmasının üzerinden 100 yıl geçti. 1 Aralık 1913’te ‘Muaveneti Milliye’ adlı uçakta Fethi Bey’le birlikte yaklaşık 15 dakika İstanbul semalarında dolaşan Belkıs Şevket Hanım’la başlayan 100 yıllık serüvende Türk kadınları havacılık tarihine adlarını altın harflerle yazdıran birçok başarıya imza attı.
Dünyada uçan ilk kadın olarak kayıtlara geçen Fransız Teres Peltier, 8 Temmuz 1908’de gökyüzünde süzülürken, bundan sadece 5 yıl sonra Anadolu semalarında da bir Türk kadını gökyüzündeydi. 1 Aralık 1913’te Muaveneti Milliye adlı Fransız Deperdussin tipi ‘Osmanlı’ adlı uçakta pilot Fethi Bey’in arkasında oturan Belkıs Şevket Hanım, uçan ilk Türk kadın olarak tarihe geçti.
Kampanya için uçtu
Sultan II. Mahmut’un vezirlerinden Ali Namık Paşa’nın torunu ve Ata Paşa’nın kızı olan Belkıs Şevket Hanım, aynı zamanda bir gazeteciydi. Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan, yani Kadın Haklarını Koruma Cemiyeti’nin kurucu üyelerinden olan Belkıs Şevket Hanım, uçuşu orduya uçak alımı için sürdürülen kampanyalara destek olmak için gerçekleştirmişti. Yeşilköy yakınlarındaki piste 16 arkadaşıyla gelen Belkıs Şevket Hanım, havalandıktan sonra kırmızı-beyaz kurdelelerle süslenen ve üzerinde ‘Kadınlar Cemiyeti, ordumuza bir uçak armağan etmesini din ve mezhep ayrımı gözetmeksizin, Osmanlı kadınlığından bekler’ yazılı kartları atarak kampanyaya destek sağlamaya çalıştı. Babası Ata Paşa’nın elini öptükten sonra uçağa binen Belkıs Şevket Hanım, 200 metre irtifaya çıkarak İstanbul-Şişli-Hürriyet Abidesi-Üsküdar-Kadıköy güzergâhını takip ederek yere indi. 3 hafta içinde beklenen bağış toplanamadığı için hayal kırıklığı oluşsa da Belkıs Şevket Hanım, cesaretiyle Türk kadını için önemli bir başarıya imza attı.
Tarihe geçen cesaret
Havacılık tarihi araştırmacısı ve pilot Osman Gazi Baykal, Belkıs Şevket Hanım’ın uçmasının Türkiye’nin sivil havacılık tarihinde önemli bir sayfa olduğunu söyledi. Baykal, “Üyesi olduğu dernek Osmanlı kadınlarının Avrupalı hemcinslerinden geri kalmadıklarını ispat etmek için Belkıs Şevket’in uçuş önerisini dikkate aldı. 1. Kolordu komutan vekili Cemal Paşa’ya öneri sunulduğunda kabul gördü. Ayastefanos (Yeşilköy) Tayyare Mektebi komutanı Veli Bey’e verilen emirle uçuş gerçekleşti. Sultan Reşat’ın orduya hediye edilen Osmanlı adlı uçağıyla havalanan Belkıs Hanım, tarihimize geçecek bir cesaret göstermişti” dedi.
GÖKHAN KARAKAŞ-Milliyet
