Türkiye uzun süredir görmediği bir grev dalgasıyla karşı karşıya. THY ile Hava-İş Sendikası’nın anlaşmazlığıyla Türkiye’nin gündemine giren grev kararı, tekstil, haberleşme ve deniz taşımacılığı sektörlerine de sıçradı. Alınan grev kararlarının uygulanması durumunda, binlerce işçi sonbahara grev çadırlarında girecek. İşverenler, Türkiye’deki işsizliği koz olarak kullanıp, çalışanların ücretleri üstündeki baskıyı arttırıyor. THY çalışanlarının aldığı grev kararı hükümetin arabuluculuğu ile şimdilik rafa kalktı; ancak Türk Telekom’da 26 bin, tekstil sektöründe 22 bin, denizcilikte 3 bin işçi, istedikleri ücret artışını alabilmek için grev hazırlıklarına devam ediyor. Özellikle, tekstil sektörü çalışanlarının almış oldukları grev kararları, ihracatçıları ürkütüyor. Türk Telekom’daki olası bir grev kararı da milyonlarca kişiyi olumsuz yönde etkileyecek. İşte Türkiye’yi sarsan ve dalga dalga yayılan grev kararları...
Türk Telekom da
Özelleştirme süreci büyük yankı uyandıran Türk Telekom’da da ilk toplu iş sözleşmesinde anlaşmaya varılamadı. Türk Telekom yönetimi ile Türkiye Haber-İş Sendikası arasında yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamadı. Sendika ile Türk Telekom yönetiminin ücret zammı, toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin sayısının azaltılması ve cumartesi günlerinin hafta tatili olmaktan çıkarılmasına imkân tanınması yönündeki taleplerini kabul etmedi. İşverenin enflasyon hedefi kadar zam önerdiği Türk Telekom’da grev kararı kesinleşti. Haber-İş’in, 26 bin çalışanı ilgilendiren grev kararını 15 Eylül’e kadar alması bekleniyor.
İhracatın lokomotifi
Türkiye Tekstil İşverenleri Sendikası ile işçi sendikalarının, toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uzlaşma sağlayamaması üzerine yaklaşık 22 bin işçiyi ilgilendiren grev sürecine girildi. İhracat ve istihdamın lokomotifi olarak gösterilen tekstil sektöründe Örme ve Giyim Sanayicileri Sendikası, Söktaş, Narin Tekstil, Yünsa, Levis, Saray Halı, Kasar ve Dual, Pisa Tekstil, Altınyıldız, Bahariye, Kordsa ve Vakko 10 Eylül’de greve çıkacak. Grev sürecinin, sektördeki ihracatı baltalayacağı kaydediliyor.
Sözler tutulmadı
Türkiye Denizcilik İşletmelerine bağlı Liman İşletmeleri’nde çalışan 700 üyeyi ilgilendiren toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlanmasının ardından da grev kararı alındı. Deniz çalışanlarının bir belediye işçisinden bile düşük maaş aldığını söyleyen Türkiye Denizciler Sendikası Başkanı Turhan Uzun grev kararını, “Toplu iş sözleşmesi ile ilgili verilen sözler tutulmamış, sorunlarımızın yüzde 70’i bu sözleşmede, diğer yüzde 30’u da önümüzdeki dönemde çözeriz sözleri havada kalmıştır. Grev kararımızı ilettik” diyerek açıkladı.
TÜBİTAK da karar aldı
Türk-İş’e bağlı Tez-Koop-İş Sendikası, yaklaşık 3 bin çalışanı kapsayan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması nedeniyle Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve bağlı iş yerlerinde grev kararı aldı. Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması üzerine geçtiğimiz günlerde Türk-İş Genel Başkanı Salih Kılıç ve TÜBİTAK Başkan Vekili Prof. Dr. Nüket Yetiş konuyu değerlendirmek için bir görüşme yaptı; ancak görüşmeden olumlu bir sonuç çıkmadı. Sendika, bu gelişmeler üzerine mevzuat gereği TÜBİTAK ve bağlı iş yerlerinde grev kararı aldı.
Hükümet araya girdi
Hava-İş Sendikası, yaklaşık 12 bin işçi adına yürüttüğü toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde, ücret ve çalışma koşullarının da içinde bulunduğu bir dizi madde üzerinde THY yönetimiyle anlaşmaya varamadı ve grev kararı aldı. THY yönetimi ise sendikanın grev kararına lokavt kararıyla karşılık verdi. Hava-İş Sendikası, toplu sözleşmelerde THY yönetiminden son 5 yılda çalışanların uğradığı maddi kayıpların iyileştirilmesi için yüzde 24 zam istiyordu. THY yönetimi de yüzde 10 iyileştirmede diretince görüşmeler kilitlendi. 20 Temmuz’da asılan grev kararının ardından THY yönetimi grev oylaması talep etti, oylamada çalışanlar ‘greve evet’ dedi. Hükümet yetkilileri araya girerek tarafları uzlaştırdı. Türk turizmini olumsuz etkileyecek olası bir grevin şimdilik önüne geçilmiş oldu.
Öte yandan, KESK, Hükümetin “enflasyon oranı kadar maaş artışı” teklifini yinelemesi dışında herhangi bir somut ücret artışı önermediğini kaydetti. AKP Hükümeti’nin oyalayıcı tavrının toplu görüşmelerin beşinci turunda ortaya çıktığını savunan KESK, Kamu-Sen ve Memur Sen’i greve çağırdı.
Serhat AKKAN-Tercüman
