iga-2023-2
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
18 Eylül 2014 Perşembe - 11:28

‘TAŞERON CUMHURİYETİ’NE DOĞRU YENİ BİR ADIM

Avukat Cem Gök, yeni torba yasanın çalışma yaşamına neler getireceğini, yasanın asıl kimlere nasıl yarayacağını analiz etti

‘TAŞERON CUMHURİYETİ’NE DOĞRU YENİ BİR ADIM
Losev-1

Yeni Torba Yasa: Taşeron Cumhuriyeti’ne doğru yeni bir adım

Soma’da yaşanan katliamdan sonra gündeme gelen, maden işçileriyle ilgili düzenlemelerin de yer aldığı, yeni torba yasa, yani 6552 sayılı “İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun” 10 Eylül’de kabul edildi. Öncesinde çıkartılanlar gibi elmayla armut bir araya konulduğu, çeşitli konularda düzenlemelerin yer aldığı torba yasada çalışma yaşamıyla ilgili konular maden işçileriyle ilgili kanun değişikliklerinden ibaret değil.

Yeraltında çalışan işçilerin iş güvencesi kapsamında sayılması için 6 aylık kıdem şartının aranmayacağı, normal çalışma sürelerinin haftalık 36 saat, günlük ise 6 saatten fazla olduğu, zorunlu nedenler ve olağanüstü haller dışında fazla çalışma yaptırılamayacağı, bu hallerde ise bir saat çalışma için verilecek ücretin saatlik ücretin yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılarak ödeneceği ve kanunda sayılan yıllık izin sürelerinin yeraltında çalışan işçiler için dörder gün arttırılarak uygulanacağı şeklindeki düzenlemeler nispeten olumlu olarak değerlendirilebilir. Madencilik gibi ağır ve tehlikeli bir iş kolunda yarım yamalak birkaç düzenleme yapmak için 301 insanımızın katledilmesini bekleyenlerin, bunu lütuf gibi sunmaları ise şaşırtıcı değil… Ancak torba yasanın meclis genel kurulundan geçmesinin hemen ardından Zonguldak’ta 22 maden işletmesinin kapatma kararı almasının ve 4500 işçinin işsiz kalması mevcut sistem içindeki bu tarz yasal düzenlemelerin çözüm için yeterli olmadığını gösteriyor. Kapatma kararı alan işletmelerin sahiplerinin bu düzenlemelerin “kaçak madenciliği arttıracağı” mealinde tehditvari açıklamaları madencilik gibi riskli iş alanların, her şeyi kar zarar hesabı olarak gören özel sektörün elinde olduğu sürece çözüm sağlanmayacağını ve iş cinayetlerinin devam edeceğini gösteriyor.

Diğer yandan hükümet maden işçilerinin şartlarında kısmi düzeltmeler yaparken havacılık sektörünü de yakından ilgilendiren taşeronlaştırma uygulamalarının önündeki “pürüzleri” törpülemekten de geri durmuyor ki, bu istisnasız bütün çalışanları etkiliyor. Torba yasayla İş Kanunu’nda yapılan diğer tüm değişiklikler asıl işveren alt işveren ilişkisiyle ilgili. 2008 yılında yapılan değişiklikle alt işverene kendi işyerinin tescili için alt işverenlik sözleşmesini ve diğer belgeleri bölge müdürlüğüne bildirme zorunluluğu getirilmiş ve bu belgelerin iş müfettişlerince gerektiğinde inceleneceği düzenlenmişti. Kanunun son değişiklikten önceki haline göre inceleme sonucunda muvazaalı işlemin tespit edilmesi halinde müfettişin, raporu işverene tebliğ ettiği tarihten itibaren 6 işgünü içerisinde işverenlerce yetkili iş mahkemesine itiraz edilebileceği ve itiraz üzerine İş Mahkemesi’nin vereceği kararın kesin olacağı düzenlenmesi yer almaktaydı. 6552 sayılı yasayla yapılan değişiklik uyarınca altı işgünlük süre otuz işgününe çıkarıldı. Ancak bundan daha önemlisi itiraz üzerine İş Mahkemesi’nin vereceği ‘kararın kesin olacağı’ hükmü kaldırıldı ve yerel mahkeme kararına karşı Yargıtay yolu açıldı.

Kuşkusuz bugüne kadar da çeşitli kamu kuruluşları (Devlet hastaneleri, belediyeler vb.) ve özel işletmeler işçilerin örgütlenmesinin önünü kesmek, belli kanuni sorumluluklarından kurtulmak gibi nedenlerle alt işverenliğe başvuruyordu.  Ancak kanundaki düzenlemeye aykırı ve muvazaalı taşeronluk uygulamaları müfettiş raporlarıyla tespit edilebiliyor ve İş Mahkemeleri de bu raporlarla ilgili süratli biçimde karar verebiliyordu. Bu yeni düzenlemeyle bir yandan işverenin itiraz süresi altı işgününden otuz işgününe çıkartılıyor, diğer yandan ise temyiz yolu açılarak sürecin uzatılmak istendiği anlaşılıyor. Kanundaki, bu davaların “dört ay içinde sonuçlanacağı” ve Yargıtay’ın da “altı ay içinde kesin olarak karar vereceği” şeklindeki düzenlemelerin ise, uygulamada yıllar sürebilen işe iade davaları bakımından da aynen geçerli olduğu göz önüne alındığında, kağıt üzerinde kalacağı tartışmasızdır. Öte yandan siyasal iktidarın özellikle yüksek yargıyı dizayn etme çabaları göz önüne alındığında Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin verdiği gibi piyasacı ve kanunu işveren lehine yorumlayan kararlarla karşı karşıya kalacağımızı ön görmek falcılık olmayacaktır. Söz konusu maddede son olarak raporlara karşı kamu idarelerine iş mahkemelerine itiraz edilmesi ve mahkeme kararlarına karşı diğer kanun yollarına başvurulması zorunluluğu getirilmiş ve böylece iş, idarecinin inisiyatifine bırakılmamıştır.

Taşeronluğun iyice yaygılaşmasının önünü açmaya yönelik torba yasadaki en açık düzenleme bu gibi gözükse de getirilen diğer düzenlemelerle taşeron sistemi adeta İş Kanunu’nun hücrelerine nüfuz ettirilmiştir. Asıl işverene, alt işverenin işçilere ücret ödediğini kontrol etme ve gerektiğinde alt işverenin hak edişinden keserek ödeme, yine işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etme ve ilgili yıl içinde kullanılmasını sağlama sorumlulukları getirilmiş, kamu kuruluşlarında kıdem tazminatının asıl işveren tarafından hangi koşullarda ve ne şekilde ödeneceği düzenlenmiştir. “İşçilerin hakları güvence altına alınıyor” şeklinde sunulan bu düzenlemelerin sistemin sorunlu yanlarını yamamaktan başka bir işlevi bulunmuyor. Asıl işverene çalışma şartlarının düzenlenmesi, işin planlanması konusunda sorumluluk verilmesi çeşitli muvazaa raporlarındaki gerekçelerden birini ortadan kaldırmakta ve uygulamada çıkan gedikleri kapatmaktadır. İlan edildiğinin aksine bu düzenlemelerle taşeronlaştırmanın getirdiği sorunlar ortadan kalkmak bir kenara, artarak devam edecektir. Bu değişiklikler çalışma yaşamında, taşeronluk uygulamasının kalıcılaştırılmasının ve yaygınlaştırılmasının amaçlandığını göstermektedir. Teknik işlerle başlayan taşeronlaştırmanın parça parça diğer alanlarda da uygulanmasının planlandığı göz önüne alındığında bu konunun havacılık çalışanlarını da doğrudan ilgilendirdiği açıktır. Dolayısıyla her şeyden önce taşeronlaştırma ve esnek çalışma modellerinin gerek kanunlar gerekse uygulamada çalışma yaşamının her alanına yaygınlaştırılmaya çalışıldığının, “taşeron işçilere müjde” olarak sunulan bu düzenlemenin de bunun bir parçası olduğunun farkında olmalı ve bunu karşı neler yapılması gerektiğini hep birlikte tartışmalıyız.

Avukat Cem GÖK

[email protected]

 
KONYA’DA ‘YENİ TERMİNAL’ RAHATLIĞI
 
PORTCLINIC HAYATA DÖNDÜRDÜ
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Havacı 19 Eylül 2014 Cuma 08:40

Bu guzel yazı icin çok tesekkurler Cem Bey ve Airkule

Yorumu oyla      0      0  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
KATEGORİDEKİ DİĞER HABERLER
UÇAĞA BU KIYAFETLE BİNDİ
İTÜ Stadyumunda dün gece 30 bin kişiye unutulmaz bir konser veren Lady ...
PİLOTA DAYAĞA TUTUKLAMA YOK
Hava Kuvvetleri Komutanı Akın Öztürk'ün damadı F-16 pilotu Hava Kurmay ...
THY TRABZONSPOR'A DA SPONSOR OLDU
Türk Hava Yolları, Galatasaray’ın ardından Trabzonspor’un da Avrupa Kupalarında forma sponsoru oldu
 
“ENERJİMİZİ 3. HAVALİMANINA AYIRACAĞIZ”
Limak Holding Yönetim Kurulu Üyesi Ebru Özdemir, Sabiha Gökçen Havalimanındaki ...
SABİHA GÖKÇEN İÇİN PAZARLIK NASIL BAŞLADI
Hürriyet Gazetesinden Sefer Levent, TAV’ın, Sabiha Gökçen Havalimanında ...
BU UÇAKLA AHL’YE KİM İNDİ
Bu uçak saat 19.00 sularında İstanbul Atatürk Havalimanı’na inerek Genel ...
 
THY SKYLIFE’A KİMLER TALİP OLDU
Ünlü iş adamı, medyanın yeni büyük patronu Ethem Sancak, THY’nin dergi ihalesine hazırlanıyor
RED BULL UÇAKLARI CEPTE
Renkli görüntülere sahne olan Red Bull uçak yarışı artık akıllı telefonlarda
BAŞBAKAN HAVADAN DENETLEDİ
Başbakan Ahmet Davutoğlu, 3’üncü havalimanı inşa çalışmalarını havadan denetledi
 
Osman Gazi Baykal
UÇUŞAN GÜZELLİKLERDEN KELEBEKLER
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
2023 YILININ ŞÖVALYE PİLOTLARI
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Engin Aksüt
SABİHA GÖKÇEN’İN YENİ PİSTİNDEKİ KOT FARKI
Engin Aksüt
İbrahim Köktener
MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ
İbrahim Köktener
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
digitaldalga
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
THY TRABLUS'TA
KAPADOKYA'DA İNCELEME
QANTAS UÇAĞI KORKUTTU
ASELSAN KAAN'A GÜÇ VERECEK
ANTALYA'YA EK FİNANSMAN
TAV İŞLETME'DE YENİ ATAMA
SUNEXPRESS DO-CO İLE ANLAŞTI
THY TEKNİK'TE ROBOT TEKNOLOJİSİ
BEBEK YOLCU UÇAKTA FENALAŞTI
UZAY İSTASYONUNA KENETLENDİ
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Cuma Cumartesi Pazar
12 / 18 °C 15 / 20 °C 14 / 19 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •COVID 19
  •yolcu
  •helikopter
  •savunma
  •vize