2 Aralık 1915: Osmanlı mevzilerini bombalayan bir İngiliz top çeker gemisi, devriye uçuşu yapan Alman Pilot Yüzbaşı Funfhausen ve rasıt ütğm. Schlichting tarafından Albatros C.1 tipi uçakla bombalandı; gemi bölgeden hemen uzaklaşırken, hasar bilinmiyor... İngiliz Pilot Yarbay Samson, tek kişilik Nieuport tipi deniz uçağıyla Kilye limanı açığında bekleyen Osmanlı yük gemisine bomba saldırısında bulundu. Üç tane 10kg,’lık bomba, gemiye isabet etti. Yan yatan gemi, bir istimbot tarafından yedeklenerek Çanakkale’ye çekildi... Alman Deniz uçak birliğinin Gotha WD.2 tipi bir uçağı İmroz adasına keşif uçuşu yaptı. Adadaki havaalanı ve ordugâha bombalı saldırıda bulundu. Sonuçları bilinmiyor.

3 Aralık 1915: I.Tayyare Bölüğünün üç uçağı sabahtan İmroz ve diğer adalar üzerinde keşif uçuşu yaptılar. Ardından da gemilere bomba, kara hedeflerine flaşet (çivi bombası) attılar. Dönüş rotasında iki İngiliz uçağının saldırısına uğrayan Osmanlı uçakları hemen karşılık verince, müttefik uçakları geri çekildiler. Bu bombalamaya karşılık olarak İmroz’dan kalkan iki İngiliz uçağı Galata meydanına bomba taarruzunda bulundular. Bu saldırının da sonuçları bilinmiyor... Alman Deniz uçak birliğinin Gotha WD.1 tipi bir deniz uçağı, İmroz adasına tekrar keşif uçuşu yaptı. Kefalo koyunda 20 kadar müttefik gemisi olduğunu tespit etti. Adada ordugâh ve meydana bomba saldırısında bulundu. Saldırının sonucu bilinmiyor.

4 Aralık 1915: Bir müttefik uçak filosu, Çanakkale meydanına bombalı saldırıda bulundu. Ancak yerden açılan şiddetli top atışı nedeniyle bombalarını gelişigüzel atarak hemen geriye döndüler. Bombalama etkisiz olurken, uçaklar herhangi bir hasar olmadan meydanlarına döndüler... İngilizler’in III. Hava Bölüğüne üç tane yeni pilot, takviye olarak geldi. 30Kasımda Ali Rıza ve Orhan Beylerin düşürdükleri uçak haberi İstanbul’da Tasvir-i Efkâr gazetesinde yayımlandı..

5 Aralık 1915: Alman Deniz uçak birliğinin 237 kuyruk numaralı Gotha WD.1 tipi deniz uçağı, Tekirdağ açıklarında müttefik denizaltılarına karşı keşif-karakol görevini yaparken kötü hava koşullarının etkisiyle denize düştü. Ekip denizden zorlukla kurtarılırken, uçak battı.

6 Aralık 1915: Alman Pilot Yüzbaşı H.J. Buddecke, Fokker E.II tipi uçağıyla bir müttefik uçağını Nara burnu üzerinde makinalı tüfek atışıyla düşürdü. Düşen uçağın pilotu öldü... Müttefik kuvvetlerin Gelibolu yarımadasını boşaltma hazırlıkları başladı.

7 Aralık 1915: Pilot Üsteğmen Ali Rıza ve Rasıt Orhan Beyler, Seddülbahir açıklarında bir İngiliz muhribine bomba saldırısında bulunurken, bir İngiliz uçağı kendilerine müdahale edince derhal hava muharebesine giriştiler. Ancak kısa süre sonra İngiliz uçağı bölgeyi terk ederken muhrip de çoktan güvenli yere doğru uzaklaşmaya başlamıştı. Saldırının sonuçları bilinmiyor. Londra’da kabine toplantısında oy çoğukluğuyla Çanakkale’yi tahliye kararı alındı...

8 Aralık 1915: Akbaş limanı üzerinde uçuş yapan bir müttefik uçağı, Osmanlı topçusunun ateşiyle isabet aldı. Yanarak denize düşen uçağı ekibinin akıbeti bilinmiyor... Çanakkale Boğazının en dar yerinde gerili duran denizaltı ağ engelini tahrip etmek için dört İngiliz uçağı, 13 tane paraşütlü tahrip kalıbı attılar. Bundan amaç Marmara denizine sızmaya çalışan İngiliz ve Fransız denizaltılarına kolaylık sağlamaktı. Paraşütlü bombalardan dördü, Osmanlı piyadelerinin tüfek atışıyla havada patladı. Bir tanesi denize düşmesine rağmen patlamadı. 8 tanesi ise patlayarak ağda hasar oluşturdu. Aynı yere öğleden sonra İngilizler 9 tane daha paraşütlü bomba attılar. Bu kez dört paraşütlü bomba, civardaki Osmanlı gambotlarından açılan ateşle havada patlatıldı. Diğer 5 bomba ağın civarında patlarken çok az zarar verdi... Bir İngiliz uçağı Kuzey Cephesi üzerinde uçarken, Anzak siperlerine yakın vadideki Osmanlı askerlerinin üzerine 45kg.’lık bomba attı. Patlama sonrası yoğun dumandan mevzilerin dışına çıkan askerlere makineli tüfek ateşi açan uçak, epey yaralı ve ölüme neden oldu... Marmara Adası civarında keşif-karakol uçuşu yapan bir deniz uçağı, yüzeyde seyreden İngilizler’in E-11 denizaltısına iki tane bomba attı. Bombalar çok yakınına düşmesine rağmen, denizaltı dalarak bölgeden uzaklaştı.

9 Aralık 1915: Marmara denizine geçen İngiliz E-2 denizaltısını Alman Deniz uçak birliğinin iki uçağı Marmara adasının kuzeyinde tespit ettiler. Bomba taarruzu yapan uçaklar, denizaltıya isabet sağlayamayınca denizaltı dalarak uzaklaştı... Osmanlı topçusu Akbaş limanı civarında bir İngiliz uçağını top ateşiyle düşürdü. Uçağın pilotu yaralı olarak ele geçirildi.

12 Aralık 1915: Balon gemisi Hector’la birlikte çalışan bir İngiliz uçağına saldıran Alman Deniz uçak birliğinin uçağı, derhal birbirleriyle hava muharebesine giriştiler. Ancak üstünlük sağlayamayınca çarpışmayı keserek her ikisi de meydanlarına döndüler.  Bu arada gemi de bölgeden, uzaklaştığı için görev engellenmiş oldu... I.Tayyare Bölüğünün üç uçağı İmroz ve Bozcaada üzerinde keşif uçuşu yaptılar. Civardaki müttefik gemilerine bomba taarruzunda bulundular, kara hedeflerine flaşet (çivi bombası) attılar; sonuç bilinmiyor. Osmanlı uçakları dönüş yoluna girerken iki İngiliz uçağı savunma amacıyla havalandılar: Hava muharebesinde makineli tüfek ve şahsi silahların kullanılmasına rağmen sonuç elde edilemeyince her iki tarafın uçakları kendi meydanlarına döndü... Öğleden sonra iki İngiliz uçağı Galata meydanına bombalı taarruzda bulundu, sonuçları bilinmiyor.

14 Aralık 1915: Boğaz girişinde keşif uçuşu yapan iki Osmanlı uçağı, Nara burnu civarında iki müttefik uçağıyla karşılaşınca hemen hava muharebesi başladı. Ancak dört uçak da herhangi bir isabet kaydedemeyince rakip uçaklar kendi meydanlarına döndüler.

15 Aralık 1915: İngiliz birlikleri çekilişi planlarken, askerlerini Kabatepe’de siperler arasında rastgele hareket ettirerek, bunun Osmanlı uçakları tarafından keşfedilerek görülmesini özellikle sağlamışlardı. Öte yandan çekilmenin başlangıcından itibaren müttefik uçakları kıyı boyunca Anafarta, Arıburnu, Suvla ve Anzak koyları üzerinde -devriye uçuşu yaparak- keşif için gelebilecek Osmanlı uçaklarını bölgeye sokmamaya çalışacaklardı.

16 Aralık 1915: Seddülbahir açıklarında çift kanatlı bir İngiliz uçağı, Osmanlı topçusunun açtığı ateşle denize düştü; ekibin akıbeti bilinmiyor. İngiliz Yarbay Samson İmroz adasından kalkış yaparken gövde altındaki bombalardan biri kazara yere düşerek patladı. Ağır hasar gören uçağı yere indiren pilot, kazayı yara almadan atlattı.

17 Aralık 1915: Bir İngiliz uçağı Tursunlu Köyü bombaladı. Köyün yanındaki 16ncı Kolordunun humbara (havan) bölüğünden 16 er ölürken, iki subay ve 25 er de yaralandı.

18 Aralık 1915: Yarbay Samson, Henri Farman HF-22 tipi uçağının altına takılı bir adet 500lb≈227 kg lık, zamanın en ağır hava bombası ile İmroz’dan kalktı. Kilye yakınlarında büyükçe askeri malzeme deposuna attığı bomba, çatıya isabet etti. Ardından tüm bina yıkılırken malzemeler de hasar gördü, herhangi can kaybı ve yaralanma olmadı. Bu bomba, dünya askeri havacılığına o zaman kadar atılan en ağır bomba olarak kaydedildi.... Hafif makineli tüfek monteli 6 tane Bristol tipi İngiliz uçağı İmroz adasına geldi. Ancak çekilme harekâtı başladığı için müttefikler açısından gecikmiş bir destekti...

19 Aralık 1915: Anzak ve Suvla koyları üzerinde I. Tayyare Bölüğünün bir uçağı alçaktan uçarak keşif görevi yaptı. Çekilmekte olan Anzak kuvvetleri uçağı yanıltmak için havaya yoğun ateş açarak, hem siperdeki Osmanlı askerlerinin hem de uçağın farklı algılamasını sağlayarak boşaltmayı gizlediler.

20 Aralık 1915: I. Tayyare Bölüğünün iki uçağı, İmroz adasına keşif-bombardıman görevi için havalandılar. Kefalo koyundaki müttefik gemileri ile meydandaki çadır sayılarında azalma dikkatlerini çekti. Askeri tesislere attıkları bombaların sonuçları bilinmiyor. Dönüş rotasında boğazın girişinde bir İngiliz torpidobotu bombalandı, onun da sonuçları bilinmiyor... Alman Deniz uçak birliğine ait iki uçak, Seddülbahir cephesi ve Bozcaada üzerinde keşif uçuşu yaptılar. Kuzey Cephesinin epeyce boşaltıldığını bu keşif uçuşuyla Osmanlılar, biraz gecikmeli olarak anladılar! (Osmanlı Karargâhı, özellikle gen. Liman Von Sanders, hava keşif raporlarına çok fazla inanmıyordu. O.G.B.) Müttefik uçakları Osmanlı ve Alman uçaklarının cephelerdeki keşif faaliyetini engellemek için sıklıkla bölgede devriye, perdeleme uçuşu yapıyordu: Arıburnu ve Anafartalarda İngilizler’in III. Hava Bölüğü, İlyas Burnu üzerinde II. Hava Bölüğü bu görevi üstlenmişlerdi. Fransız Hava Bölüğü ise dost kara birliklerinin havadan korunmasına yardımcı oluyorlardı... Anafartalar üzerinde bir İngiliz deniz uçağı vurularak Kabatepe civarında Türk mevzilerine mecburi iniş yaptı. Pilot ve rasıt yaralı olarak esir alındı.

21 Aralık 1915: Teke Burnu civarında uçan bir Fransız uçağı, Osmanlılar’ın 24. Alay topçusu tarafından vurarak denize düştü. Düşürülen ekip ve uçağın akıbeti bilinmiyor... Galata meydanına Almanyadan gelen üç tane makineli tüfek monteli Fokker E.II uçağı geldi.

24 Aralık 1915: Bozcada meydanına Fransız yapımı FBA-B tipi 6 adet yeni uçak geldi. Ancak bu da müttefikler için çok gecikmiş destekti. Fransızlar’ın yaptığı resmi açıklamaya göre, Bozcada’da bulunan MF98T Hava Bölüğü savaş süresince 31 tane uçağını, kaza veya düşürülmek suretiyle kaybetmişti... I. Tayyare Bölüğü sabah dört, öğleden sonra üç uçakla Seddülbahir cephesine uçuş yaptılar. Hedeflere 12 tane 25kg.’lık bomba, 150 el bombası ve 1.200 flaşet atıldı. Uçucular cephede ve gerisinde düşman askeri miktarında ciddi bir azalma olduğunu, görev sonu rapor etmişlerdi; bombardımanın sonuçları bilinmiyor... Alman Deniz uçak birliğinin üç uçağı Bozcaada’ya keşif uçuşu yaptı: Burada üç tane İngiliz hastane gemisi tespit edildi. Bozcaada’da kara hedeflerine bomba atıldı, sonuç bilinmiyor. Grup, boğaz çıkışında devriye gezen bir İngiliz savaş gemisine bombalı saldırıda bulundu, atılan bombalardan iki tanesi gemiye isabet etti, ancak sonucu bilinmiyor... Alman Deniz uçak birliğinin diğer üç uçağı İmroz’a saldırdı. Hedefler üzerine 12 tane 25kg.’lık bomba, 1.200 adet flaşet ve bir miktar el bombası atıldı. Noel arifesi gerçekleştirilen bu saldırı çok etkili oldu. Ancak müttefiklerin personel kayıpları bilinmezken, binalarda büyük hasarlar oluşmuştu. İngilizler’in III. Hava Bölük uçucuları ellerine geçen her çeşit bombayı uçaklarına yükledikten sonra, Türk mevzilerine intikam saldırısı düzenlediler. Bu saldırının da sonuçları bilinmiyor.

25 Aralık 1915: I.Tayyare Bölüğünün üç uçağı İmroz adasına keşif uçuşu düzenlediler. Adadaki ordugâh ile limanda bulunan bir savaş gemisine bomba saldırısı yapıldı. Savaş gemisine isabet eden bombalar büyük hasar oluşturdu... Bir Osmanlı deniz uçağı Limni adası ve boğaz girişinde keşif uçuşu yaptı: Uçuş sonu raporunda Limni adası civarında müttefiklerin yoğun gemi trafiğini, Mondros koyu ve limanında 100 kadar nakliye gemisi ile Kefalo koyu sahilinde kurulan 6 büyük çadır olduğunu bildirdi... Alman Deniz uçak birliğine ait iki uçak Saroz körfezi ve İmroz adası üzerinde öğleden sonra keşif uçuşuna çıktılar. Bir İngiliz hafif kruvazörüne bomba hücumu yaptılar. Gemi isabet alıp motorlarını durdurdu. Bu taarruzlara karşılık olarak müttefiklerin bir uçak filosu Galata meydanına taarruz etti. 15 bomba atmalarına karşın önemli bir hasar olmadı.

26 Aralık 1915: I. Tayyare Bölüğü ile Alman Deniz uçak birliğinin uçakları, sabah alacakaranlığında Güney cephesinde, Seddülbahir civarındaki müttefik mevzileri ile karargâhına keşif ve bomba taarruzu yaptılar. İngiliz ordugâhındaki çadırlarda yangın çıktı, personel kayıpları bilinmiyor.

27 Aralık 1915: Bir Alman deniz uçağı Limni adasına sabah keşif uçuşu yaptı. Mondros körfezi üzerinde hava fotoğrafı çekti: Önceki gün 100 olarak saptanan gemi sayısının 65’e düştüğü tespit edildi. Daha sonra ordugâha bomba taarruzu yaptı, çadırlarda yangın çıktı. Buna misilleme olarak müttefik uçakları Galata Meydanı ve civarına bombalı saldırıda bulunmuştu. Atılan 15 bombanın sonuçları bilinmiyor... Arıburnu üzerinde uçan üç müttefik uçağına açılan topçu ateşiyle bir tanesi vurularak denize düştü. Ekibin akıbeti bilinmiyor.

28 Aralık 1915: Kumkale üzerinde çift kanatlı bir müttefik uçağı, topçu ateşiyle isabet alarak denize düştü, ekibin akıbeti bilinmiyor... İngiliz ve Osmanlı uçakları arasında hava savaşında Nieuport Scout tipi İngiliz uçağı, Osmanlı uçağını vurdu. Türk bölgesine zorunlu iniş yapan uçağın pilot ve rasıtı yara almadan kurtarıldı, uçak enkaz haline geldi... Akşam saatlerinde I. Tayyare Bölüğünün iki uçağı Seddülbahir cephesinde keşif uçuşu yaptılar. Ardından bomba saldırısıyla düşman ordugâhına zarar verdiler.

29 Aralık 1915: İngiliz III.Hava Bölük komutanı Yarbay Samson hastalandı. Bunun üzerine Samson, Bell Davies ve Thomson isimli pilotlar İngiltere’ye geri yollandı. III. Bölük komutanlığına adaya son gelenlerden 21yaşında genç bir pilot atandı.

30 Aralık 1915: I. Tayyare Bölüğü ile Alman Deniz uçak birliğine ait uçaklar Limni, İmroz ve Bozcaada üzerinde düşman gemileri hakkında bilgi toplamak amacıyla keşif uçuşu yaptılar. İmroz’daki İngiliz karargâhına bombalı saldırıda bulundular. Binalarda bazı hasarlar olmasına rağmen saldırının sonuçları net olarak bilinmiyor.

31 Aralık 1915: İntepe açığında iki tane İngiliz top çeker gemisi, bir İngiliz uçağının atış yönlendirmesiyle Osmanlı mevzilerini bombalamaya başladılar. Bunun üzerine I.Tayyare Bölüğünden bir uçak kaldırıldı. İngiliz uçağı, Osmanlı uçağını görünce derhal bölgeyi terk etti. Top çeker gemilerine bomba taarruzu yapan Osmanlı uçağı isabet sağlayamadığı halde, gemiler derhal ateşi keserek bölgeden uzaklaştılar... Nara’dan kalkan deniz uçakları İmroz adasına keşif ve bombardıman uçuşu yaptılar. Düşman tesis ve birliklerine atılan bombaların sonuçları bilinmiyor.

Devam edecek…