Pasifik savaşında Amerikan propagandası havadan atılan bildirilerle büyük etki sağlamıştı. İlk broşür 1942 yılında Güney denizi savaşında Japon birliklerine atıldı. Ancak çok kötü ve eski bir Japonca, yetersiz illüstrasyon yeterli etkiyi sağlamamıştı. Zamanla Amerikan bildirilerinde kullanılan Japonca düzeltilerek istenen sonuçlar elde edilmeye başlanmıştı. Örneğin 1945 yılı başlarında Pasifik Adalarında ve Japonya’nın ana yurdunda “Bombalanacak yerlerin listesi” bildiriler şeklinde, büyük kentlere milyonlarca sayıda bırakılmaya başlandı. Japonca yazılı broşürlerde 72 saat içinde ismi bildirilen kentlerin hava bombardımanına uğrayacağını sivillere duyuruyordu. İçindeki bilgiler doğru çıktıkça Japon Hükümeti ve Yüksek Komuta Heyeti bunların okunması, yanında bulundurulmasını halka kesinlikle yasaklamış ve bildirilerin mutlaka polise teslimini mecbur kılmıştı. Bombalanan yerler, listelerle uyum sağladıkça Japon halkının çok azı emirlere uydu. Japon adaları teker teker kaybedildikçe, Japon halkının yönetime güvensizliği de gittikçe artmıştı. Bu tip broşürlerin özellikle sivil halkın morali üzerinde çok etkili olduğu, savaştan sonraki araştırmalarla belirlenmişti.

Amerika’nın özellikle Filipinler’de, Japon bildirilerine karşı attıkları broşürlerde yerli halkların yaşadıklarının “Ortak yokluk dünyası” olduğunu anlatmaya başlayarak, etkisini güçlendirmişti. Filipinler’deki Japon askerleri için Amerikalılar’ın attığı bir seri broşürün ön yüzeyinde B-17 uçağı ve gölgesinin de tüm Japon ve diğer Pasifik Adalarını kaplayan resmi vardı. Arka yüzündeki metinde ise “Filipinler’deki Japon Askerlerine: Geçen haftalarda kaç tane Japon uçağını gökyüzünde gördüğünüzü sorun? Kayboldular? Uçaklarımız sizin üzerinizde gürlemektedirler. Vahşi Kartallarınız sizi korumak için eğitim yapmıyor mu? Gambatsu (Japonların Amerikan broşürlerine verdikleri ad. O.G.B.) sözcüsünün hava savaşında kimin üstün olduğuna dair sözünü işittiniz mi?”

1945 yılında Potsdam Deklerasyonunu Japon yöneticiler halktan gizlemelerine rağmen gerçeği Amerikan broşürlerinden öğrendi. Özellikle “Amerika’nın Japon adalarını işgal etmesi, ardından Japonya’nın kayıtsız şartsız teslim olmalarıyla ilgili talepleri”ni bildiren broşürler, halkın felaketin boyutlarını öğrenip, aralarında tartışır hale getirmişti.

27-28Temmuz 1945 gecesi 7 milyondan fazla broşür Japon Adalarına atılmıştı. Broşürlerdeki ifade özetle şöyleydi: “Japon Halkının Dikkatine, Arkada isimleri yazılı kentler bir kaç gün içinde Amerikan bombalarıyla tahrip edilecektir. Bu şehirlerde askeri garnizonlar, fabrika ve atölyeler savaş araçları üretmektedir. Bu anlamsız savaşı bitirmek için tüm askeri yapıları yok edeceğiz. Amerika’nın iyi bilinen insani politikaları, Amerikan bombalarıyla sivil masum insanların zarar görmesini istemediği için önceden uyarmaktadır. Amerika Japon halkıyla savaşmıyor! Fakat onları köle yapan askeri yapıyla dövüşüyor. Daha iyi liderlerle savaşı sonlandırarak barışı tesis edebilirsiniz!”

Amerikan donanmasının Pasifik cephesi için hazırlayıp havadan attığı bir seri broşürde, bir memesi çıplak olan Japon kadınının resmi altındaki metinde “Karın, kızkardeşin ve kızın günden güne fahişeliğe düşerken ne kadar süre duygularını bastırmaya çabalayacaksın? Çiftçiler çok zor bir dönem geçiriyor, para bulmanın tek olanağı ise kadınlarını genelevlere satmak. Çok yakında barış gelince evde her şey daha kötü olacak. Eğer evinizin başında olup, ailenizi korumazsanız çok sevdiğiniz kadınlarınız fahişelik girdabına düşecekler. Boşu boşuna kendinizi tehlikeye atmayın, ailenizin size ihtiyacı var” ifadeleri yer alıyordu.

Amerika’nın bir iddiasına göre 6 Ağustos 1945 günü (Nagazaki’ye atom bombası atılmadan önce) Japon tarihçilerin 1970 yılından sonraki (O yıllara kadar bundan bahsetmek Japonya’da yasaktı! O.G.B.) iddialarına göre atom bombası atıldıktan sonra, Japonya’daki sivilleri atom bombası hakkında uyarmak için atılan broşürlerin metni şöyleydi: “JAPON HALKINA: Amerika bu broşürde yazılı olanları dikkate almanızı talep etmektedir. Biz şu ana kadar dünya üzerinde insan tarafından yapılmış en yıkıcı patlayıcıyı elimizde bulundurmaktayız. Yeni geliştirdiğimiz atom bombasının sadece bir tanesinin patlayıcı gücü, 2.000 adet dev B-29 uçaklarımızın bir görevde taşıyabileceğine eşittir. Bu üzücü gerçek üzerinde düşünmeniz için sizinle paylaşılmıştır. Ve sizi temin ederiz ki, korkunç derecede kesindir. Bu silahı sizin vatanınız üzerinde kullanmaya yeni başladık. Eğer halâ şüpheniz varsa, Hiroşima’da sadece bir atom bombası şehre düştüğünde neler olduğunu araştırınız. Bu gereksiz savaşı devam ettiren bütün askeri kaynaklarınızı yok etmek üzere bu bombayı kullanmadan önce, sizden, İmparator’unuza bu savaşı bitirmesi için dilekçe yazmanızı istiyoruz. Başkanımız sizler için şerefli bir teslimiyetin doğuracağı 13 sonucu belirtti. Bu sonuçları kabul etmenizi ve yeni, daha iyi ve barışçı bir Japonya’yı inşa etmenizi teşvik ediyoruz. Askeri direnç göstermeyi bırakmak için adımlar atmalısınız. Aksi takdirde bizler bu bombayı ve daha üstün silahlarımızı, savaşı acilen ve zorla bitirmek için kullanacağız. JAPON HALKI DİKKAT: ŞEHİRLERİNİZİ BOŞALTIN.

Askeri liderleriniz 13 şartlı teslimiyet deklerasyonunu reddettiği için geçen günlerde iki tane tarihsel olay gerçekleşti: Sovyetler Birliği, bahsi geçen red nedeniyle, büyükelçiniz Sato’ya ordu adına savaş açtığını ilan etti. Bu durumda dünyanın bütün güçlü ulusları hâlihazırda sizinle savaş durumunda bulunmaktadır. Ayrıca liderlerinizin Japonya’nın bu savaşı onuruyla bitirmesini elveren teslimiyet deklerasyonunu reddetmesi nedeniyle biz atom bombasını kullandık. Bir an önce harekete geçin ya da biz bu bombayı ve diğer üstün silahlarımızı bu savaşı bitirmek için tereddüt etmeden kullanacağız. JAPON HALKI DİKKAT: ŞEHİRLERİNİZİ BOŞALTIN.”

14 Ağustos 1945 günü Amerikan uçakları, Tokyo ve diğer önemli Japon kentlerine “Japon Hükümetinin görüşme talep ettiğini” bildiren 3 milyondan fazla broşür atmıştı.

Amerikalılar’ın Avrupa Cephelerindeki faaliyetlerine gelince, 10 Ağustos 1943 günü, Sicilya çıkarması öncesi 7 milyon broşür, İtalyan ve Alman siperlerine atıldı. İtalyanlar’a atılan bildirilerde “Ya Mussolini veya Hitler uğruna öl, ya da İtalya için yaşa” diye yazıyordu.

29 Temmuz 1943’te İngiltere’de 3 milyon olarak basılan Amerikan broşüründe, Amerika bayrağının arkasında müttefik uçaklarının resimleri ve altındaki metinde “Gece gündüz Müttefik uçakları III. Reich’ın en önemli askeri hedeflerine saldıracaktır” ifadesi bulunuyordu. Broşürün en önemli özelliği ise, çok nadir olarak uygulanan bir yöntem olarak, Amerikan broşürlerinin İngilizler tarafından İngiltere’de basılmasıdır. Bunlar 2 Ağustos-3 Aralık 1943 tarihleri arasında Almanya’ya yapılan 13 hava saldırısında atılmıştı.

15 Ağustos 1944 günü yine 7 milyon broşür, güney Fransa’daki Alman birliklerinin üzerine atıldı. Bir kısmı “Emniyetli Yolculuk Pasaportu” şeklinde bir yüzü Almanca, diğer yüzünde Amerikan askerleri için İngilizce olarak düzenlenmişti. “Alman askerlerine cepheyi nasıl terk edeceklerini ve Müttefiklere nasıl teslim olacakları, Amerikan askerlerine bu belgeyle teslim olan Almanlar’a nasıl davranacaklarının talimatı” yazıyordu. Örneğin teslim olan Almanların güvenliği, beslenmesi, barınması ve tedavileriyle ilgili bölümler oldukça ilginçti. Aynı broşürde Alman askerlerine iyi bakım sözü verilirken, onları tehlikeden uzak ve rahatlık içinde gösteren resimler de yer alıyordu. Bazı broşürlerde ise Alman askerlerine birliklerinden kaçmak için “Nasıl hasta numarası yapacakları” anlatılmaktaydı. Yine atılan broşür ve kitapçıkların bir kısmı, sahte geçiş belgeleri, müracaat kuponları, damgalar ve sahte kuponları da içermekteydi. Bunların varlığı Alman komutanlarında ciddi endişeler doğurmuş, üstünde bu broşürle yakalanan Alman askerleri için ciddi ceza verileceği emirlerle bildirilmişti.

Amerika, Fransız halkı için Fransızca hazırlanmış “Amerika at War” isimli tabloid gazetesini işgal altındaki bölgelere atıyordu. Gazetede genellikle Amerika’nın savaş araç ve malzemeleriyle ilgili üretim bilgileri, örneğin uçak, gemi, tank vb. sayıları gün gün verilmekteydi. Ayrıca Müttefiklerin Kuzey Afrika, Sicilya’da ele geçirilen yerlerin isimleri de bu gazetede yer alıyordu. 1944 yılında Normandiya çıkartması öncesi bu gazetenin baskı sayısı 7 milyon civarına çıkartılarak, havadan atılıyordu. Aynı dönemde gazetenin Norveç, İspanya, Danimarka, Hollanda vb. ülkelere, kendi dillerinde hazırlanarak havadan atılmaya başlandı.

1944 yılının ortalarından itibaren havadan bildiri-bröşür atma fırtınası, bizzat Almanya’ya yöneltildi: Broşürlerin bir bölümünde Amerikan bayrağı ve “Bu broşür bir Amerikan bombardıman uçağından atılmıştır” ifadesi, öbür yüzünde “Adolf Hitler 11 Kasım 1941’de Amerika’ya savaş ilan etmişti” diye yazmaktaydı. Ayrıca Almanya için hazırlanan “The Star Spangled Banner-Yıldız gibi Parlayan Bayrak Gazetesi” haftalık olarak Alman kentlerinin üzerine atılmaya başlandı. Haberler oldukça gerçekçiydi; Müttefiklerin aleyhine gelişen birçok olayı da yazıyordu. Yine benzer içerikle Almanca yayınlanan başka gazete “Front Post” ise İtalya cephesine havadan her hafta atılıyordu. Bu süreçte her bir broşürün ortalama altı kişi tarafından okunduğu hesaplanmıştı. Broşürlerde çoğu kez yapılacak hava saldırıları önceden sivillere bildirilerek saklanmalarına olanak sağlıyordu.

Savaşın son dönemlerinde Almanlar’ın koşulsuz teslimini sağlamak için düzenlenen bir takım talimat-bildiriler, Almanya’nın liman kentlerinde, rıhtım işçilerine atıldı. Ayrıca savaş endüstrisinde çalışan Alman işçilere de bildirilerle talimatlar verilerek, nasıl sabotaj yapacakları konusunda bilgilendiriliyordu. Aynı dönemde Almanya’ya atılan talimatçık kitapları, Alman askerlerinin moralini bozuyordu. Çünkü boyut, renk ve diliyle çok özenli hazırlanmış olup altında İngiliz, Amerikan ordu armaları ile Eisenhower’ın imzası bulunuyordu. Broşürlerin Almanlar’a etkileri, espiyonaj faaliyetleriyle tespit edilmişti.

Amerikan ordusu 15 Mayıs-15 Temmuz 1945 tarihlerinde 79 bin adet seks broşürü üreterek havadan atmıştı. Bunların dağılımı, 1600’ü Cezayir, 3 bin 600’ü Fransa, 46 bin 800 İtalya ve Benelüx devletlerine ise 13 bin 500 adetti. Bu türe bir örnek, siyah beyaz olarak yapılan çalışmada: Yüksek rütbeli SS subayı yarı çıplak kadını kucağında oturtarak okşamaktadır. Metinde ise “Bizim için önde gelen şey sadece korku ve ölümdür. Subaylar için önemli olan şey, sıla ve kadınlar” yazılıydı. Yine Amerikalılar başka bir seri olarak 75 bin adet seks kartları ve zarfları üretmişti. Bunların 65 bin 25 adedi Kuzey İtalya, 3 bin 500’ü Fransa, geri kalanı da Avrupa’nın muhtelif yerlerine atılmıştı: Zarfların üstünde Almanca “Yeniden evde buluşalım”, alt köşesinde ise “yetişkinler için” yazmaktadır. Zarfların içinde eşcinsel, hayvanlarla cinsel ilişki, lezbiyen ilişki ve çocuklara cinsel taciz konularında siyah beyaz resimler bulunmaktaydı. Her birinin altında farklı metinler vardı. Örneğin lezbiyen ilişki resminin altındaki metinde “Kocaları cephede olan için yeni oyun: Bu resim sevgili Anette’nin başka kadınla oynadığı oyunu göstermektedir. Boş yere onun sevgisine ilişkin kendi kendine bahaneler bulma; şimdi o sadece yoz zevkler peşinde” diye yazmaktadır. Başka bir lezbiyen ilişki resminin altında ise “Kocası olmayan kadın ne yapar? ....’nı sürekli boş duramaz. Bu nedenden ötürü dayanabilmek için şimdi başka .... yemek istersin” ifadesi vardı. Başka bir illüstrasyonda çıplak SS subayı ereksiyon halindeki penisiyle Hitler’in duvardaki resmine selam vermekte, yatakta ise çıplak bir kadın, kocasının cephedeki resmine bakarak ağlamaktadır. Metinde ise şunlar yazılıdır: “Adam kadını tehdit ederek ona karşı iyi davranmasını ve sıcak yatağa peşi sıra gelmesini emreder. Nazilerin vicdanı yoktur. Ve cinselliği ancak böyle yaşar.” Başka türlü Amerikan cinsel propaganda broşürlerinde, II. Dünya savaşı boyunca düşman liderlerinin fotoğrafları, çıplak kadın resimleriyle eşleştirerek alay edici görsellerle onları aşağılama çabası güdülüyordu. Bu resimler daha çok anavatanlarından kaçan yurtseverler tarafından, Amerikan ordusu için üretilmişti. Atılan bu materyallerin etkisi kesin ölçülememişti.

Amerikan ordusunun Almanya için havadan attığı başka öğeler içeren broşürleri de vardı. Örneğin “Ne kadar uzun bir süre” başlıklı broşür, Almanya’da güçlü bir anti-Nazi yeraltı hareketi olduğunu, halka inandırma amacını güdüyordu. 16 seri olarak hazırlanan başka bir anti-Nazi broşüründe evli bir Alman kadını yatakta Nazi parti üyesiyle beraberdir. Masada ise Rus cephesinde çarpışan kocasının resmi vardır. Metinde ise “Ne kadar süre daha Heil Hitler diye bağıran kahramanların, kadınlarımızla yatak odamıza girmelerine izin vereceğiz?” diye yazmaktadır.

Almanya’ya atılan başka bir bröşürün ön yüzeyinde dört motorlu bombardıman uçaklarının silüetleri, arka sayfadaki metinde ise “Bizi duydunuz mu? Bizim ağır bombardımancılarımız size hemen zarar vermeyecekler. Sizin başınızın 10 bin metre yükseğinde uçuyoruz. Bizim hedeflerimiz tilki yuvaları değildir. Esas hedeflerimiz silah üreten fabrikalar, sizi evinize bağlayan demiryolları ve köprülerdir. 29 Ekim’de Julich köprüsünü bombaladık. 28-31 Ekim arasında dokuz hava saldırısıyla Köln şehrine 9 bin ton bomba attık. Sizin cephe hattınızın 50-100km. gerisindeki önemli savaş endüstrilerini sistematik olarak bombalayacağız. Dört motorlu bombardıman uçaklarıyla yapacağımız tahribi her zaman düşünün. Kısa zamanda geri geleceğiz. Bizi tekrar dinleyin.”

Devam edecek…