KANADALI UZMANIN İDDİALARI

Isparta’daki uçak kazasını incelemek için ikinci kez Türkiye’ye gelen Kanadalı kaza kırım uzmanı Dr. Max Vermij, kazada kusurun uçaktan kaynaklandığını bu nedenle Boeing firmasının dava edildiğini söyledi. Vermij, Türkiye’de Sivil Havacılık Kurumu’nun düşen uçağın kara kutusunun okunamadığını, kokpitteki ses kaydından pilotun bilinç kaybına uğradığını ve kazanın pilotaj hatasından kaynaklandığı açıklamalarıyla ilgili farklı iddialarda bulundu. İşte Vermij’in anlattıkları:
* 1980’lerde Kanada’da uzmanlık alanı kara kutuları incelemek olan Fly Skate isimli bir şirket kuruldu. Daha sonra bizim uzmanlığımızdan yararlanarak ABD, Fransa, İngiltere, Avustralya ve Mısır’da şubeler açtı. Dünya’daki tüm kaza yapmış uçakların kara kutuları bu şirketin laboratuarlarında incelenir. Ne Lufthansa ne de Boeing bu laboratuarlara ve uzmanlığa sahiptir.
* Uçak kazalarında kayıt yapan iki cihaz okunur. Biri ses kaydıdır ve rahatlıkla çözülür. İkincisi Flight Data Recorder denilen ve uçağın izlediği yönü ve iniş kalkış gibi tüm teknik verilerini kaydeden ve çözümü sadece bahsettiğim laboratuarlarda yapılabilen cihazdır.
* Kara kutunun 9 ayda okunacağı açıklanmış. Ben defalarca bu cihazları okudum. En fazla 1-2 ay sürer.
* Yetkililer pilotaj hatasından söz ediyor. Bu da neredeyse imkansız bir durum. Bakın uçağın enkazından ve düştüğü pozisyondan anlaşılıyor ki, pilot kesinlikle yükselmeye çalışmış. Kara Yakınlığı Uyarı Sistemi (GPWS) uyarı vermiş ama pilot reaksiyon vermekte geç kalmış. Aceleyle uçağı tekrar havalandırmaya çalışması söz konusu. Bu durumda bilinç kaybı söz konusu olamaz. Yanında yardımcı pilot vardı. Pilot gece uçuşundaydı ve görüş kabiliyeti azalmıştı. Ama bilinci yerindeydi.
* Hâlâ uçağın tam olarak hangi sebepten düştüğünü bilmiyoruz. Ancak ben kesinlikle mekanik bir sebepten olduğuna inanıyorum. Bir başka soru: Uçak neden o rotadaydı?
* Normalde bir havalimanın çevresinde yükseltiler varsa bu yükseltilerin tepesine kırmızı uyarı ışıkları konur. Bu tür havalimanlarında uçakların kalkış ve inişleri kontrol kulesi tarafından çok daha sıkı takip edilir. Isparta’da ne bu ışıklardan vardı ne de kule uyarı yapmış. Yanlış rotada gitse bile bu haritaya bakılsa bu kaza yine olmayabilirdi.

Emre ÖZTÜRK / Vatan