2009 yılında dünya genelinde 60'a yakın havayolu şirketi iflasını açıklarken, Türk havacılık sektörü iç hatlarda yüzde 10 büyüme gösterdi. Sektör yetkilileri, krize rağmen mevcut durumun korunduğunu ve havacılık sektöründe 2 yeni şirketin hizmet vermeye başladığını bildirdi. Krizle birlikte öncelikli hedeflerini mevcut durumu korumak olarak değiştirdiklerine işaret eden yetkililer, sektörünün daha önceki deneyimleri ve agresif çalışma yöntemleri sayesinde krize dayandığına işaret etti. 2009 yılını telafi edebilmek için 2010 yılında çeşitli teşvikler bekleyen sektörün bu yöndeki en büyük beklentisi ise Türk havacılık sektörünün Avrupa ile aynı rekabet ortamında yarışabilmesi yönünde. Sektör temsilcilerin konuya yönelik görüşleri ise şöyle:
"Avrupalı şirketlerle aynı koşullarda rekabet etmeliyiz"
Onur Havayolları Genel Müdürü Şahabettin Bolukçu:
2009 yılı bizim açımızdan tüm küresel, bölgesel hastalıklar ve siyasal krizlere rağmen iyi geçti. Ancak 2009 yılına yönelik büyümeyi mevcut olanı korumak adına kullandık. Bu yıl Rusya'dan Türkiye'ye yolcu taşımacılığında söz sahibi olabilmek için filomuza iki uçak kattık. Türk havacılık sektörünün krizden etkilenmemesi için ortada sihirli bir değnek yok. Havacılık sektörü olarak mevcut kapasiteyi koruyabilmek adına agresif bir çalışma yöntemi izledik. Önceki tecrübelerimizden dolayı dünyaya oranla daha fazla dayanıklılık gösterdik, Havacılık sektörü kriz karşısında iyi durumda. Ancak kriz olmasaydı iç hatlarda olduğu gibi dış hatlarda da yüzde 10 civarında büyüme imkanımız olurdu. Diğer ülkelerde krizde stratejik ve istihdam yaratan sektörlere yardım ediyorlar. Bu yardım parasal olmayabilir. Ancak bize Avrupa'daki rakiplerimizle aynı rekabet ortamı sağlanırsa bu bizim için iyi olur. Turizm Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı birlikte hareket ederek bizim Avrupa pastasından aldığımız payı sabit kılabilir. Çünkü Avrupa'daki havayolları agresif tanıtım yapmaya başladılar. Bunu biz de yapmalıyız. Maliyetlerde de birtakım teşvikler verilmesi gerekiyor. Çünkü sektörümüz ithalat yapmayan sektörlerden biri.
"Devletin bize destek olması Türkiye'nin menfaatinedir"
Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Genel Sekreteri Musa Alioğlu:
"Pek çok sektörü etkisi altına alan küresel ekonomik kriz dünya genelinde 60'a yakın havayolu şirketinin kapanmasına neden oldu. Ancak kriz Türk havacılık sektörünü teğet geçti. Çünkü sektörde şirket kapanmadı aksine 2 yeni şirket kuruldu. Uçak yolculuğunun artması Türk halkının gelir düzeyiyle doğru orantılıdır. Herkes ortalama bir buçuk saatte yolculuğunu sonlandırmak ister. TÖSHİD devletten fiyatlar konusunda indirimler istiyor. DHMİ konma-konaklama ücretleri ve diğer hizmetlerinin bir bedeli var. Bu bedellere önceden daha yüksek zamlar yapılırdı. Simdi onlar biraz azaldı. Diğer ücretlerde de indirimler istedik. Hava limanlarının özelleştirilmesi DHMİ'nin kolunu bağladı. Siz indirim istiyorsunuz ama biz havalimanını özelleştirdik diyor. 2010'da buna benzer konularda Avrupa ile yarışabilecek ve Türkiye'ye daha fazla turist getirmemize yardımcı olacak önlemleri birlikte alalım diyeceğiz. Bu konuda Ulaştırma Bakanlığı'nın kapısını çalacağız. Maliye Bakanlığı, Turizm Bakanlığı ve Hazine'den de yardım isteyeceğiz. Turizm gelirini artırabiliriz ama Avrupa'daki havayolu şirketleriyle yarışmamız gerekir. Devletin birtakım kalemlerden fedakarlık yaparak bize daha çok destek olmasını istiyoruz. Ama bu Türkiye'nin menfaatine olacaktır."
"Önlemler Türk havacılık sektörünü krizden korudu"
Emirates Havayollan Türkiye Kargo Müdürü Feza Erdoğan:
Lokal olarak Türk havacılık sektörü küresel ekonomik krizden etkilenmedi denebilir. Uygulanan önlemler buna katkıda bulundu. Sürmekte olan trend, Türk havacılık sektörünün büyümesini sürdüreceği ve daha donanımlı bir şekilde dünya havacılık arenasında yerini alacağını işaret etmektedir. Emirates Türkiye, Nisan 2009-Eylül 2009 arasındaki altı aylık periyotta kârını yüzde 165 artırarak 205 milyon dolara çıkardı.
Serap GÜNEŞ AYDIN-Dünya