iga-2024-3
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
   
  Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç [email protected]  
KADIN PİLOTLARDA BAŞÖRTÜSÜ SORUNSALI
20 Mart 2017 Pazartesi

2017 yılı Şubat ayında TSK’da türban yasağının kaldırıldığı resmen açıklandı. MSB tarafından alınan bu karar öncesinde Genelkurmay Başkanlığı karargâhından görüş istenmediği bilgisi basında yer aldı. Bazı yazarlar, “Artık son karar mercii TSK değil MSB olsa da, nezaketen Genelkurmay’dan fikir alınıp, operasyonel bir mahsur teşkil edip etmeyeceği sorulmalıydı” şeklinde düşüncelerini dile getirdi. Bazıları 28 Şubat 1997 tarihli MGK bildirisindeki türban yasağının üniversitelerde, TSK’da ve diğer kamu teşekküllerinde mağduriyetlere sebep olarak bir travma yarattığını, bugün bunun aşılmasının sevinçle karşılandığını yazdı. Hava Harp Okulunun ilk başörtülü öğrencileri de uçuş yapmaya başladı…

20 yıl önce yaratılan başörtüsüyle ilgili travmanın zaman içinde telâfisi yapılmakla birlikte bu, mütedeyyin kesimlerde halen de nazik bir konu olarak hassasiyetini korumaktadır. Bugün artık laikliği ön plânda tutan sosyal demokrat çevreler ve kanaat önderleri dahi başörtü yasağını doğru bulmamakta, ama muhafazakâr politikacılar bunu işlemeye devam etmektedirler. Diğer taraftan, toplumumuzun seküler kesimlerinin bilinçaltı kodlarında ‘Şeriatin ayak sesleri, İran'laşma politikası, takiyye yapılıyor’ gibi önyargılar ve alerjiler vardır. Yani bir tarafın dini hassasiyetleri, diğer tarafın kaygıları yüzünden konuyu bilimsel zemine oturtup objektif kriterlere dayalı fikir üretmek zor olmaktadır. İlke olarak yapay pozitif veya negatif argümanlar üretmekten kaçınarak serinkanlı bir değerlendirme yapmak gerekiyor...

Havacılık tıbbı, uçuş emniyeti ve psikososyal stresler perspektifinden bakarak, başörtüsünün havacılık ortamlarındaki etkileri üzerinde bir beyin fırtınası yapıldığında şu unsurlar öne çıkmaktadır:

1. Öncelikle bu konuyu ideolojik ya da duygusal nedenlerle içine sindiremeyenlerin bile, insanların bireysel hak ve özgürlükleri ile demokrasi bağlamında bakması, bilimsel ve operasyonel sakıncalar söz konusu değilse anlayış göstermesi gerektiğini düşünmekteyiz.

2. Bilimsel/Operasyonel sakıncalar bağlamında bakıldığında ise, teorik olarak “sakınca yok” gibi görünmektedir. İran, Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi bazı ülkelerde başörtülü pilotlar olduğu biliniyor. Bu tür ülkelerin laiklik anlayışı, kültürel kodları ve sosyopolitik stratejileri temelinde yıllardır bu uygulamayı sürdürdükleri ve bir komplikasyonla karşılaşmadıkları görülüyor.

3. Sivil ve askeri havacılıktaki farklar açısından değerlendirildiğinde ise; askeri pilotlarda başı ve yüzü saran türbanın; kulaklık, mikrofon, oksijen maskesi, gece görüş dürbünü ve kask gibi aksesuarlarla uyum ve uyumsuzluğunun, paraşütle atlamada sorunlar çıkarıp çıkarmayacağının teknik yönden araştırılması gerektiğini, bir komplikasyon olursa o zaman çaresine bakılması gerektiğini düşünmekteyiz,

4. Çekince niteliğindeki görüşlerimiz ise şöyledir:

a. Tek tip kıyafet anlamına gelen ‘üniformaların’ dini motiflerle çeşitlendikçe birlik duygusunun bozulabileceği akla gelmektedir,

b. Olay kişisel özgürlükler bağlamında ele alındığında, başka dini ve etnik grupların, marjinal siyasi görüşteki kişilerin, eşcinsellerin, vs. kıyafet tercihlerine de saygı göstermek gerekeceği; yani, kara çarşaf, mini etek, burka, sarık, fes, külah, takke, kalpak, vs. serbestisine de kapı açılabileceği speküle edilebilir…

            Bu beyin fırtınası sonunda bize makul ve mantıklı gelen görüşlerimizi şöylece özetleyebiliriz:

  1. Bu iş sivil havacılıkta daha kolay, askeri havacılıkta biraz daha sorunludur.
  2. İslâm’da saçları örtmenin farz olmadığını savunanlar da, bunun dinimizin emri olduğunu ileri sürenler de olmasına karşın, başını örtmek isteyen kadınların bu tercihlerine saygı göstermek gerektiğini düşünüyoruz. Ancak gene de askeri pilotlar için üniformanın görsel bütünlüğünü bozmayacak formüller aranmalıdır.
  3. Başa giyilen örtülerin dışarıdan gelen seslerin lokalizasyonu ile ilgili problem yaratabileceği; baş ağrısı, saçlı deride terleme, saç dökülmesi gibi sorunlara neden olabileceği gibi bilimsel yönü çok hafif iddialar vardır; biz bunların ciddi engeller olmadığı kanaatindeyiz.
  4. Küpe takan, top sakal bırakan, saç uzatan, gay veya lezbien olduğunu açıklayan kişiler, tutucu değer yargıları olan toplumlarda daima yadırganmıştır. Demokratik bir ülkede yaşamak isteyenler için prensipler; herkesin olduğu gibi kabulü ve kişilerin seçimlerinde operasyonel bir engel yoksa bunları değiştirmek yönünde baskı yapılmaması olmalıdır. Yani başörtüsü takmayı hak ve özgürlük olarak görenlerin, diğerlerinin başka hak ve özgürlüklerine de saygıyla yaklaşması gerekir.
  5. İnsanların inançlarına uygun davranmalarının huzur ve rahatlık vereceğini düşünmekteyiz. Ancak bir ‘ölçüyü kaçırma’ olasılığı da gözden uzak tutulmamalıdır. Bireysel özgürlüklerini daha da geniş tutmak, abartılı kıyafetleri kabine veya kokpite taşımak isteyenler olabileceğini dikkate almak zorundayız.
  6. Eski pilotların ve kozmonotların soğuğa karşı veya ter emici olarak kullandıkları, kask altına giyilen ‘kumaş başlık’ biçiminde bir örtü kullanılması makul gibi görünmektedir. (örnek: Sabiha Gökçen.) Başörtüsü veya türban üstüne giyilen kep veya şapkaların görünümü estetik değildir. İçişleri Bakanlığının Mart ayı başlarında resmi gazetede yayınlanan ‘giyecek yardımı’ yönergesine yapılan ekte; kadın polis ve jandarmalara istihkak olarak, keplerinin altına giyilmek üzere yılda 2 adet ‘üniforma renginde desensiz kumaş başlık’ ve 1 adet ‘örgü başlık’ verileceği ifadesi yer almıştır. Kadın pilotlar için de uçuşta başörtüsü yerine ‘başlık veya bere’ uygulaması daha uygun olabilir…


E-posta   Facebook   Twitter     Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR    Toplam 3 yorum var, 3 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.
 

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
 
   
 

1 Nisan 2017 Cumartesi 22:02
Ne Şiş Yansın, Ne Kebap Misali Bir Yazı Olmuş, Erkek Pilotlar Nasıl ki Takkeyle uçamaz İse, Bayan Pilotlar da Türban benzeri Örtü İle Uçamaz...
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
M. Çetingüç
24 Mart 2017 Cuma 00:06
Kadın pilotların performansının askeri ve sivil havacılık için yetersiz mi olduğu konusu uzun yıllardır tartışılır. Bu bağlamda hazırladığım bir yazım bu köşede daha önce yayınlanmıştı: http://www.airkule.com/yazar/baslik/714 Ayrıca, tarafımdan yazılan 'Havacılık ve Uzay Psikolojisi' başlıklı kitabımda konu her yönüyle çok daha geniş biçimde irdelenmiştir...
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Sayın hocam
22 Mart 2017 Çarşamba 21:15
Çok naif bir yazı olmuş. Katılıyorum ve ilave olarak kadın bünyesi ve psikolojisinin pilot olmak için elverişliliği ile ilgili bir yazınızı da merak ediyorum. Malumunuz cig gibi artmakta kadın pilotlar ve çok az yüzdesinin başarılı olduğunu görüyorum.ne dersiniz...
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
 
FACEBOOK YORUM Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
İbrahim Köktener
PEGASUS’UN FARKI
İbrahim Köktener
Engin Aksüt
KOKPİTTE TEK PİLOT
Engin Aksüt
Osman Gazi Baykal
HAVACILIK ŞİİRLERİ-III
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
HAVACILIKTA YAPAY ZEKÂLAR
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
KİRALAMA İHALESİ AÇILDI
BEYRUT UÇUŞLARI TEKRAR BAŞLADI
İGA'YA ANLAMLI ÖDÜL
ENGELLİLER GÜNÜ ETKİNLİĞİ
EMIRATES'TE KABİN MEMURU ALIMI
ITB BERLİN FUARINA ÖZEL UÇUŞ
THY'NİN ACI KAYBI
EASA YASAĞI KALDIRDI
20 YIL HAPİS CEZASI ALABİLİR
İKİ HAVAYOLUNA 'ÇEVRE' DAVASI
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Çarşamba Perşembe Cuma
9 / 11 °C 10 / 13 °C 10 / 13 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •Sunexpress
  •yolcu
  •Birleşik Arap Emirlikleri
  •NASA
  •Singapur Havayolları