Borsacı, öğrenci, mali müşavir ya da gerçek pilot… Hepsinin ortak hobisi bilgisayar başına geçip sanal alemde saatlerce uçmak. Ama basit bir simülasyon oyunundan bahsetmiyoruz. Sanal havacılıkta herşey gerçeğinin birebir aynısı. Mesela pilot olmanız için 2 ay kursa gitmeniz gerekiyor.
THY, Pegasus, Atlasjet vb. gibi isimler taşıyan sanal havayolu şirketleri var. Bunlara gidip başvuruyorsunuz, almama hakları mevcut. Herkes sanal havacılığın başka bir ucundan tutuyor, kimi havayolu sahibi, kimi kule görevlisi, kimi kontrolör. Bir uçuştan önce herkes görevinin başında olmalı çünkü gidilecek şehirdeki hava durumu bile ekrana yansıyor.
Türkiye’de sanal uçuşlar iki server üzerinden gerçekleşiyor. Bunlardan biri İvao, diğeri Vatsim platformu. İki platform da havacılığı gerçeğe en yakın şekilde bilgisayar ortamında simüle etmeye çalışan topluluklar. Dünyada 1.5 milyon, Türkiye’de 1800 üyesi bulunan İvao Türkiye’nin (Uluslararası Sanal Havacılık Organizasyonu Türkiye Dairesi) Başkanı Erim Funda’nın ofisinde sanal pilotlarla buluştuk. Funda tam bir uçuş fanatiği. Ofisinin her yeri uçak posterleri, uçak maketleri ve farklı ülkelerin zamanını gösteren duvar saatleriyle dolu.
Sanal pilotlar daha ilk baştan uyardılar: "Bu kesinlikle bir oyun değil, lütfen oyun diye bahsetmeyin." Onlara göre bu, gerçek bir uçuşun bilgisayar ekranına aktarılmış simülasyonu. Bu adeta ikinci bir meslek. Her zaman devam eden bir görev var. Saatlerin nasıl geçtiğini fark etmeden bilgisayar başındalar. Her şeyi sistemli ve gerçeğine uygun yapmak için büyük emek harcıyorlar. Belli günlerde aralarında toplanıyor, her nisan ayında, Yeşilköy Havacılık Müzesi’nde, yılın sanal havayolu şirketini, sanal pilotunu, sanal üyesini seçiyorlar.
PİLOT OLMAK İÇİN İKİ AY EĞİTİM
Sanal alemde uçmayı küçümsememek lazım. Çünkü kullandığınız uçağın bilgisayara aktarılan görüntüsünün gerçeğinden bir farkı yok. Başlamak için bilgisayarınızda bir kulaklık ve bir joystick olması yeterli. Ama bu işin tutkunuysanız evinize bir Boeing 737’nin hareketli kokpitini de kurabilirsiniz. İvao Türkiye’de en ilgi çeken noktalardan biri gerçek havayolu şirketi isimlerinin bulunması. Örneğin Türk Havayolları (thyva), Atlas Jet (atlasjetva) ve Onur Air (onurairva) gibi. İçlerinde en popüleri Türk Havayolları, onu Onur Air ve Atlas Jet takip ediyor. Siz de bir havayolu şirketi sahibi olmak isterseniz artık çok geç. Çünkü önce gelen ismi kapıyor. Fakat iyi bir şirkette pilot olabilirsiniz. İvao Türkiye Başkanı Erim Funda bunun ne kadar zor olduğunu anlatıyor: "Pilot olmak için belli kurallar var. Önce gerekli programların temel eğitimini alıyorsunuz. Uçaklarla ilgili bilgileri öğreniyorsunuz. Uçabilecek kıvama gelmek iki ayınızı alıyor. Ardından şirketlere başvuru yapılıyor. Her şey gerçek bir iş başvurusu gibi ilerliyor. Şirketlerin sizi becerilerinize göre kabul edip etmeme hakkı var."
RÜZGARIN ŞİDDETİ BİLE EKRANA YANSIYOR
Pilot olduktan sonra uçuş tarifeleriniz oluyor. 24 saat içinde bilgisayarınızın başına geçip uçağınızı istenen yere uçurmalısınız. Bu sırada, motoru çalıştırma tekniğinizden kapatmanıza kadar her hareketiniz size puan kazandırıyor veya kaybettiriyor. Gerçek havacılıkta belli bir yol veya uçuş saatinden sonra rütbe almanız gibi sanal havayollarında da, puanlarınız sayesinde rütbe sahibi olunuyorsunuz. İyi bir kaptansanız madalya alıp, çalıştığınız havayolunu da üst seviyelere çıkarıyorsunuz. Uçuş sırasında Türkiye’deki hava şartları da, uçtuğunuz ülkedeki hava şartları da birebir ekrana yansıyor. Mesela, Belçika’da kar yağıyorsa sizi ekranda karlı bir hava bekliyor. Erim Funda rüzgarın şiddetinin bile birebir aynı olduğunu söylüyor.
HAKAN GENCE-Hürriyet